VATANDAŞLIK VE DEMOKRASİ EĞİTİMİNDE MASAL KULLANIMI

Türk halk edebiyatının kapsamına giren anonim türler, geçmişten\udgünümüze kültürel etkileşimi ve iletişimi sağlayan bir köprü işlevindedir.\udAnonim halk edebiyatının nesir türlerinden biri olan ve halk arasında en çok\udilgi görenlerinden birisi de masallardır. Evrensel bir anlatı türü olan ve\udmuhtevasında toplumların kültürel zenginliklerini barındıran masallar,\udyüzyıllar boyu gerek sözlü ve gerekse yazılı kültür ortamı içerisinde gelişmiş,\uddaha sonra elektronik kültür ortamına aktarılmış ve işlevselliğini\udkaybetmeden günümüze intikal etmiştir. Halk biliminin bir bilim dalı olarak\udakademik hayattaki yerini almasıyla birlikte Türkiye’de masallar üzerine\udyapılan çalışmaların artmaya başladığını söyleyebiliriz. Çok kültürlü\udtoplumlarda ortak değerlerin ön plana çıkarılmasının toplumsal barış ve\udhuzur adına önemi büyüktür. Bu anlamda masallar, toplumlar arasındaki\udmüşterek unsurları tespit etmede önemli bir rol üstlenirler. Bunun yanında\udtoplumun genelinde kabul gören değerlerin bir anda ortaya çıkmadığı,\udbunların özellikle yaşça büyük olan bireyler tarafından yeni nesillere\udaktarıldığı ve öğretildiği düşünüldüğünde, masalların değerlerin\udaktarılmasında ne kadar önemli olduğu anlaşılacaktır. Yardımseverlik,\uddoğruluk, bencil olmamak, yalan söylememek, misafirperverlik, büyüklere\udsaygı, anne ve babaya saygı, fedakârlık, cömertlik, iyilik, açgözlü olmamak,\udpaylaşmak ve adil olmak değerlerinin Naki Tezel’in derlemiş olduğu\udmasallar aracılığıyla verilebileceği görülmektedir. Bu değerlerin masallar\udaracılığıyla öğretilmesi öğrencileri hem doğru vatandaş olma yolunda\udyetiştirecek, hem de millî ve manevi açıdan geçmişiyle kopuk olmayan\udnesillerin yetişmesine öncülük edecektir. Bu çalışmanın kapsamına giren\udmasal metinleri Naki Tezel’in iki ciltten oluşan ve ilk baskısı 1971 yılında\udMillî Eğitim Basımevi tarafından gerçekleştirilip “Türk Kültürü Kaynak\udEserleri” dizisi için hazırlanmış olan “Türk Masalları” adlı kitabından\udseçilmiştir. Çalışma kapsamında seçilen masallar nitel araştırma türlerinden\udbiri olan ölçüt örnekleme kullanılarak belirlenmiştir. Bu çalışmada örneklem\udseçiminde ele alınacak olan ölçütler araştırmacılar tarafından belirlenmiştir.\udBuna göre, söz konusu eserde yer alan üç masalın Vatandaşlık ve Demokrasi\udEğitimi ders kitabında verilmesi planlanan değerlerden en az iki değeri\udiçeriyor olması temel ölçüt olarak alınmıştır. Masallar araştırmacılar\udtarafından farklı zamanlarda ve farklı mekânlarda okunmuş, içerdiği değerler\udnot edilmiş ve daha sonra bu notlar bir araya getirilerek her iki araştırmacının\udüzerinde uzlaştığı ortak değerlerin bulunduğu masallar çalışmaya dâhil\udedilmiştir. / Anonymous Turkish folk stories play an important role in creating a\udcultural interaction of the past and present. Tales are among the most\udappealing anonymous folk literature types. Tales are also universal oral\udnarrative contents that represent the cultural heritage of societies and have\uddeveloped orally and in written over time. The last phase was to transfer\udthose tales into electronic platforms and keep their functionality they have\udsince the old times. We can say that the number of academic works on tales\udin Turkey has increased after accepting folklore as a scientific discipline. In\udthis regard, we believe that highlighting the common values in a multicultural\udsociety has an important role on keeping social stability and peace. The tales\udcan be effectively used in identifying those common values in such\udcommunities. Besides, if we think that socially accepted values are not\udexisted suddenly and transferred to the next generations by the older people,\udthe importance of the tales might be understood easily in transferring\udcommon values. In this study, we show that the values such as benevolence,\udrighteousness, not to be selfish, not to lie, hospitality, respect for elders and\udparents, sacrifice, generosity, kindness, sharing and justice can be taught to\udstudents by using the tales compiled and transferred by Naki Tezel. Teaching\udthose values through the tales selected in this study will train students in\udbecoming good citizens and lead to the growth of generations that are not\uddisconnected from their histories. The tales selected for our study were taken\udfrom the book titled ‘Turkish Tales’ by Naki Tezel prepared for “Turkish\udCulture Source Materials” series published by National Education Press in\ud1971. The tales were selected by using criterion sampling method which is\udamong the methods of qualitative studies. The criteria for selecting the\udappropriate tales were selected by the authors. In this sense, the main criteria\udwas to have tales containing at least two value judgements given in\udCitizenship and democracy education textbook. The tales were read by the\udresearchers in different places. The researchers, then came together and\udcompared their findings. Then, the researchers gave the final decisions about\udwhich tales should be selected