Çok Eski Düş İsimli Küçürek Öykü Bağlamında Bireyin Kendini ve İnsanlığı Seçme Sorunu

The first examples of short stories can be traced back to ancienttimes. Since then mankind has been creating various sorts of shortshort stories. Nevertheless, the discovery of this genre in both Turkishand World Literature by wide audiences has been relatively new. Thegenre owes its increasing popularity as a narrative style to the moderntimes. The weariness and boredom of the modern man in themechanical functioning of everyday life and the anxiety of mankind onthe existential level has found its voice in the genre of short short story,and short short stories have become a medium of narrative thatreflected the zeitgeist of the modern times.Imbued with a sensitivity on a philosophical level, “A Very AncientDream”, a short short story written by Michel Leiris, reveals thedilemma of the modern man who has gradually been selfish, isolatedand emotionally suffocated. The story touches upon several elements ofthe existentialist philosophy such as prioritizing individual choicesbased on innate and environmental factors, assigning social roles to theindividual, and promoting actions directed towards good in the face ofeternal evils. Therefore, this article aims to analyse the short story of “AVery Ancient Dream” in the context of existentialist philosophy.In the existentialist philosophy, the individual selects himself(self-selection) and decides upon what kind of a man he will be with hisown willpower. The individual who realizes this self-selection forms hisconduct and stance, and thus declares his will to see all humanitychoosing this self-defined construct. The short short story subjected toour analysis, on the contrary, traces the course of the masses whocannot make their own choices in the process of becoming victims ofthe massacres that they quietly watch. This counter-approach aims toshow that by not reacting against the evils of life and the evil people,mankind helps evils to accumulate and cover the whole universe in thefinal analysis. Küçürek öykü türünün örneklerine çok eski zamanlardan beri rastlamak mümkündür. Bununla birlikte küçürek öykü, gerek dünya gerekse Türk edebiyatı içerisinde geniş kitleler tarafından yeni keşfedilen ve modern zamanların giderek yaygınlaşan bir anlatı türü olarak karşımıza çıkar. Modern insanın hayatın mekanik işleyişi içindeki bunalmışlığı ve varoluşsal düzeydeki kaygıları, küçürek öykü türüyle bir araya gelerek çağın ruhunu yansıtan anlatılara bürünmüştür.Michel Leiris’in “Çok Eski Düş” isimli küçürek öyküsü, yeryüzünde giderek bencilleşen, yalnızlaşan ve bunalan insanın içinde bulunduğu açmazı felsefi düzeyde bir duyuşla ortaya koymaktadır. İncelememize konu olan küçürek öykü ile Varoluşçu düşünce arasında; kişisel tercihleri çevresel ve genetik faktörlere göre önemli kılarak öne çıkarma, bireye toplumsal görevler atfetme ve ezelden ebede uzanan kötülükler karşısında iyiliği amaçlayan aksiyonu teşvik etme noktalarında büyük paralellikler söz konusudur. Bu bakımdan biz bu çalışmamızda “Çok Eski Düş” isimli küçürek öyküyü Varoluşçuluk düşüncesi çerçevesinde tahlil etmeye çalışacağız.Varoluşçu felsefede birey, kendisini seçer ve nasıl bir insan olacağına kendi iradesiyle karar verir. Bununla birlikte bireyin sorumluluğu kendini seçmekten ibaret değildir. Kendini seçen birey, bu seçimiyle bir tavır ve duruş oluşturarak bütün insanlığın da kendisi gibi olması gerektiğini beyan etmiş olur. İncelememize konu olan küçürek öyküde ise tersten bir yaklaşımla; seçim yapmaya muktedir olamayan kalabalıkların, sessizce izledikleri kıyımların nesnesi haline gelme süreci ele alınmaktadır. Zira; hayatın ve zalimlerin kötülükleri karşısında sessiz kalmak, kötülüklerin büyümesine ve bütün evreni kaplamasına yol açar