Yenisarayın Deryaya Açılan Kapısı: Yalı Köşkü

Yalı Mansion was located on the coast of Yenisaray (Topkapı Palace) facing the Goldern Horn. Its construction started on the 14th to 23rd of June 1591, and finished on the 4th of July 1593. The mansion was built by the Chief Architect Davud Ağa. The costs of the mansion were covered by Ferhad Pasha, Siyavuş Pasha, and Sinan Pashafunctioning as a grand vizier during the construction period. Themansion attracted the attention of many travelers because it had anexcellent architecture and it was the most attention-grabbing buildingof Yenisaray. From its construction to the second quarter of the 19thcentury, the mansion hosted many ceremonies, celebrations, festivals,and other various events. The ceremonies and celebrations related tomeserret (feast) days (the birth, circumcision, and marriage of sultan’ssons, acceding to the throne, goods news of conquest, festivals, etc.)were mostly performed in the Yalı Mansion.The Yalı Mansion hosted many activities related to state affairs inaddition to the entertainment and celebration events of sultans andtheir families. The mansion was used actively for such activities asseeing off the fleet, accepting ambassadors, and making notifications tostatesmen on various subjects. Dismissal and exile decisions werereported to statesmen in that mansion, too. The statesmen who weredecided to be dismissed due to various reasons would be brought by asenior official to the Yalı Mansion where he would be informed that hehad been dismissed, and would be sent into exile via a boat or shipprepared by the chief gardener. Going through many repairs throughoutthe history, the mansion was demolished in 1869 during the grandviziership period of Keçecizade Fuad Pasha as it stood on the Edirne-Istanbul railway route. Yenisaray (Topkapı Sarayı)’ın Haliç’e bakan kıyısında yer alan Yalı Köşkü’nün 14-23 Haziran 1591'de başlanan inşaatı 4 Temmuz 1593’te bitirilmiştir. Mimarbaşı Davud Ağa’nın yaptığı köşkün masrafları inşaat sürecinde sadrazamlık yapmış olan Sinan Paşa, Ferhad Paşa ve Siyavuş Paşa tarafından karşılanmıştır. Köşk gerek mimarisi gerekse Yenisaray’ın en dikkat çeken yapısı olması sebebiyle birçok seyyahın dikkatini çekmiştir. Yapıldığı tarihten 19. yüzyılın ikinci çeyreğine kadar köşk, birçok tören, kutlama ve şenliklerle beraber değişik etkinliklerin yapıldığı yer olmuştur. Bu etkinlikler içinde özelikle “meserret” günleri (padişah çocuklarının doğum, sünnet ve evlenmeleri, tahta geçme, fetih müjdesi, bayram vb.) ile ilgili tören ve kutlamamalar ağırlıklı olarak Yalı Köşkü’nde icra edilmiştir.Yalı Köşkü, padişah ve ailesinin eğlence ve kutlama törenlerine ilaveten devlet işlerini ilgilendiren birçok etkinliğe de ev sahipliği yapmıştır. Köşk, donanmanın uğurlanması, elçi kabulü, devlet adamlarına çeşitli konularla ilgili tebligatlar yapılması gibi işlerde aktif olarak kullanılmıştır. Devlet adamlarına görevlerinden alındıklarının bildirilmesi ve görevden alınanlara sürgüne gönderilecekleri bu köşkte açıklanmıştır. Çeşitli gerekçelerle görevden alınan devlet idarecileri, haseki vasıtasıyla bulunduğu yerden Yalı Köşkü’ne getirilir, görevden alındığı kendisine burada tebliğ edildikten sonra bostancıbaşı tarafından hazırlanan sandal ya da gemi ile sürgüne gönderilirdi. Tarihî süreçte birçok onarım geçiren köşk 1869'da, Keçecizade Fuad Paşa'nın sadareti döneminde Edirne-İstanbul demiryolu güzergâhında kaldığı için yıktırılmıştır