Avesta Dilinin Tarihi Coğrafyası

The sacred book of Zoroastrians, The Avesta can not be still stateddefinitely where and when it was collected. The silence of avestan textstowards historical events,the large geographical spread of the Aryansand being too late to handwrite Avesta complicate the determination ofplace and time which avestan texts created. Therefore,it is applied tothe comparison of the social construction into texts with archeologicaland historical data,to the lexicology of avestan texts,the grammaticalstructure,in order to indicate historical geography of Avesta.Being examined the grammar of Avesta, the lexicology and thesocial view at this study, it is managed to determine the date and theplace of this work’s creation.It is definite that after years of researchesthat have been made over The Avesta related to its grammaticalbackground , it is lucid that that language made use of The Avestademonstrates a great deal of similarities with the Sanskrit .Furthermore; in the old chapters of the Avesta called Gathas showthat these similarities much more identical and visible in comparisonwith known chapters. This situation leads researchers to think thatboth the oldest parts of the Avesta and the Vedas were written in themean time at the same era . Moreover; it is thought that the Avesta wascompiled in the environment of today’s present time India . It isreckoned that chapters like the Vendidad, Yashts, Visperad have beenintroduced after the Gathas, additionally, it is explained thatimmigration of Aryans for some degree influenced resemblence of thelanguages, such as; The Sanskrit and the language made use of theAvesta. In addition to this, direction of the migrations was from Northwest India into Iran.At first sight , theory tried to be explained by ethimologicalperspective, now; after over the yaears is also supported by concrete,nonabstract branches of science , namely, Archeology . In the text ofthe Avesta, researchers also found out that sociological life segmentstook part in the Avesta. For instance, the most sacred animal figurestated in the Avesta was Horse and the other animal figure givenimportance to was Dogs that all were excavated and found out in gravesbeing near to Iran and Hazar surroundings . Additionally , hand craftedtools made by Iron were also found out in spelchers . Iron as an elementand mine , it was stated as sacred in the Avesta texts so; that situationdemonstrates that the Avesta was written and compiled by people whotook part in the Avesta ;for instance , Iron mine taken advantage of toolmaking in that area is also initiated with the Aryans so, it gives us aclue that cultural integration also influenced texts of the Avesta. In the late texts of the Avesta, so called; Vendidad reflects stages of being government and political organization of the Iran and the groups which affected the stages of the political developments of Iran, for example; Median, Persian, Parthian.All in all, in this essay grammar structure of the Avesta, its language and its ethimological background and social life patterns were tried to be explained and illuminated with the help of grammatical and archeological concrete evidences in order to target the origin of the Avesta and the time when it was collected. Zerdüştîlerin kutsal kitabı olan Avesta’nın nerede ve ne zaman derlendiği hâlâ kesin olarak belirlenememiştir. Avesta metinlerinin tarihsel olaylar karşısındaki suskunluğu, Aryanların geniş bir coğrafyaya dağılmış olması ve Avesta’nın oldukça geç tarihlerde yazıya geçirilmesi, Avestik metinlerin oluştuğu yer ve zamanın belirlenmesini güçleştirmektedir. Bu nedenle Avesta’nın tarihi coğrafyasını belirlemek için Avesta metinlerin söz varlığına, gramer yapısına ve metinlerde bahsedilen toplumsal yapının arkeolojik-tarihsel verilerle mukayesesi yoluna başvurulmaktadır. Avesta üzerinde yapılan gramer incelemeler Avesta dili Sanskrit dili arasında büyük benzerlikler olduğunu ortaya koymaktadır. Avesta’nın Gāthālar adı verilen en eski bölümlerde bu benzerlik daha belirgindir. Bu durum dilbilimcilerin Avesta’nın en eski bölümlerinin Vedalarla çağdaş olduğunu ve Avesta’nın Hindistan’a yakın bir coğrafyada derlenmeye başlandığını düşünmelerine yol açmıştır. Gāthālar’dan sonra yazıldığı düşünülen Vendidad, Yaştlar, Visperad gibi bölümlerde ise Sanskrit dili ile ortaklığın bir ölçüde azalması Aryanların göçler yoluyla birbirlerinden ayrılmasıyla açıklanmaktadır. Bu yayılımın ana hattının kabaca Hindistan’ın Kuzey-Batısından İran içlerine doğru olduğu düşünülmektedir.Başlangıçta sadece dilbilimsel kanıtlarla ispatlanmaya çalışılan bu teori zaman içersinde arkeolojik kanıtların da devreye girmesiyle maddi kalıntılarla da desteklenmeye çalışılmıştır. Avesta metinlerinde manzarası çizilen toplumsal hayatın arkeolojik izleri aranmış ve tutarlı baı sonuçlara da ulaşılmıştır. Örneğin Avesta’da en önem verilen hayvanlar olan atların ve köpeklerin insanlarla birlikte gömüldüğü mezarlar ele geçmiştir. Avesta’nın içerik olarak eski bölümleri olan Yaştlar ile İran ve Hazar çevresinin arkeolojik buluntularının örtüştüğü görülmüştür. İran coğrafyasında MÖ XIV. Asırdan itibaren görülmeye başlanan demir aletler de Avesta’da kutsanan demir madeninin bir yansıması olarak yorumlanmış ve Aryan göçleriyle ilişkilendirilmiştir. Avesta’nın görece geç derlenen bölümlerinden Vendidad ise devletleşme aşamasını yansıtmaktadır ve daha ziyade İran’ın siyasal örgütlenme konusunda daha ön plana çıkan eski Med ve Pers veya Parth coğrafyasıyla bağlantılı olduğu tahmin edilmiştir. Özet olarak Bu çalışmada özellikle Avesta’nın gramer yapısı, söz varlığı ve toplumsal manzarası dilbilimsel ve arkeolojik kanıtlar yoluyla incelenerek bu eserin oluşum tarihi ve yeri saptanmaya çalışılmıştır