Sultan I. Mahmud'a Ait Bir Ruznâme (H.1147/M.1734)

The privy secretaries who were very close people to ProphetMohammed during the commencement of Islam also involved in thecorrespondence with other foreign kings, emperors and emeers. Thoseofficials who supervised different bureaucratic works in time werealways in higher positions in protocol. The sultans took themeverywhere they went. Therefore, they naturally withnessed a lot ofevents that could not be known by ordinary people.The ruznames which can be defined as the diary of Ottomansultan were written down by the privacy secretaries. The archiverecords which were first seen in 18. Century as defined by today'sscientist were important resources for getting to know the sultans of theera very closely and reaching the extraordinary information belonging tothe courtiers. In addition, those records are important for knowingpalaces, pavillions, servants in them, socio-cultural, cultural, economicevents of the era, the history of Istanbul and a lot of subjects.The ruzname in the study belongs to enthronement of SultanMahmut I, dated 1734 BC and it has not been studied to date. Theruzname which spans about four and half months must have been thepart of a whole. In spite of a short one, it is a very significant record forlooking into the events of the era in detail and filling a gap in this era.The aim of the study is to help enhance some of our knowledge andfacts about Sultan Mahmud I and introduce science world someunknown facts about him and it is certain that it will help fill animportant gap and be useful. İslamiyet’in bidayetinde Hz. Peygamber’in en yakınındaki insanlardan birisi olan sır kâtipleri, yabancı devlet hükümdarları ve emirleriyle yapılan yazışmaları da takip etmişlerdir. İslam devletlerinde zamanla farklı bürokratik işlere de bakan bu görevliler protokolde hep önemli bir konumda olmuşlardır. Sultanların gittiği her yere onlarla beraber gitmişler ve doğal olarak sıradan insanların bilmesine imkân olmayan birçok hadisenin şahidi olmuşlardır.Osmanlı Padişahlarının günlükleri diye tanımlanabilecek olan ruznâmeler de sır kâtipleri tarafından yazılmışlardır. Bugün bilim insanlarının tanımladıkları manada ilk örnekleri 18. Yüzyılın ilk yarısında görülen bu arşiv kayıtları; dönemin padişahlarını yakından tanıyabilmek, hanedan mensuplarına ait sıradan olmayan bilgilere ulaşabilmek adına önemle araştırılması gereken kaynaklardır. Ayrıca saraylar, kasırlar, köşkler ve buralardaki hizmet kadrosu, dönemin siyasi, sosyo-ekonomik, iktisadi ve kültürel olayları, şüphesiz İstanbul tarihi ve başka pek çok hususun araştırılması bakımından önemli kaynaklardır.Bu makale ile ele alınan ruznâme; 1734 tarihli olup Sultan I. Mahmud’un cülusunun ilk dönemine aittir ve bugüne kadar çalışılmamıştır. 4,5 ay gibi bir süreyi kapsayan bu ruznâme muhtemelen bir bütünün parçası olmalıdır. Kısa olmasına rağmen dönemin olaylarına yakından bakabilmek ve bir boşluğu doldurmak adına oldukça önemlidir. Sultan I. Mahmud’un bilinmeyen bazı yönlerini ruznâme rehberliğinde bilim âlemine tanıtmak, bugüne kadar bildiğimiz bazı hususları da pekiştirmek bu çalışmanın temel amacı olup, bir boşluğu dolduracağı ve faydalı olacağı muhakkaktır