Balkan Savaşlarının 100. Yılında Bolayır

One of the most important series of wars which accelerated thecollapse of the Ottoman Empire is the Balkan Wars after which Balkanlands were lost. The Ottoman Empire was forced to fight first timeagainst four state was born from within their own. The developmentfavor of these states the war that Greece, Bulgaria, Serbia andMontenegro were initiated in order to expand the boundaries confusedall states. The main reason for this confusion come out even Istanbul'smay be occupied. In almost every field of this war, the Ottoman Empirewas defeated and the Ottoman army was trapped to the narrow strait ofGallipoli peninsula of the Dardanelles.Of Ali Fethi and Mustafa Kemal who were charged in Bolayırregion, one of the most strategic gates of the Dardanelles opening to theSea of Marmara, Ali Fethi served as the operation chief of staff andMustafa Kemal as the operation section chief of staff of Bolayır Battlewhich was a really important battle took place in the second half of thewar.This operation recorded in the history of Balkan Wars as BolayırBattle and Şarköy Landing resulted in defeat. However, serious debateson the defeat took place and even, two works, one by Ali Fethi, werewritten about it. In fact, defeats on all fronts have a special importancethat to put forward the reasons discussed and studied since then.However, the Battle of Bolayır makes it different is that they took part inthe front and subtraction as commanders Enver Pasha, Mustafa Kemaland Ali Fethi that they are leading influential personalities of Union andProgress.The debates on the reasons of the defeats and on who wereresponsible for them, caused the commanders almost to resign theirpositions and even military occupations. Even today, newinterpretations and debates about these commanders are taking place. Osmanlı Devleti’nin çöküşünü hızlandıran savaşlar silsilesinin en önemlilerinden birisi de Rumeli topraklarının kaybedildiği Balkan Savaşlarıdır. Osmanlı Devleti ilk defa kendi bünyesinden doğmuş dört devlete karşı savaşmak zorunda kalmıştır. Yunanistan, Bulgaristan, Sırbistan ve Karadağ’ın sınırlarını genişletmek amacıyla başlatmış oldukları savaşın bu devletlerin lehine gelişmesi bütün devletleri şaşırtmıştır. Bu şaşkınlığın temel sebebi İstanbul’un bile işgal edilebileceğinin görülmesidir. Yani savaşın hemen hemen her cephesinde yenilgiler alınmış ve Osmanlı ordusu Çanakkale Boğazının Gelibolu Yarım adasının dar boğazına sıkıştırılmıştır.Çanakkale Boğazının Marmara Denizine açılan en önemli stratejik kapılarından biri olan Bolayır bölgesinde görev alan Ali Fethi ve Mustafa Kemal, burada savaşın ikinci devresinde yapılan çok önemli bir muharebe olan Bolayır Muharebesinin hareket kurmay başkanlığını Ali Fethi, hareket şube müdürlüğünü Mustafa Kemal yapmıştır.Balkan Savaşları tarihine Bolayır Muharebesi ve Şarköy Çıkarması olarak geçen bu hareket yenilgiyle sonuçlanmıştır. Yenilgi üzerine ciddi tartışmalar yapılmıştır. Aslında bütün cephelerdeki yenilgiler o günden bugüne tartışılan ve sebepleri ortaya koyulmaya çalışılan bir öneme sahiptir. Fakat Bolayır Muharebesi’ni farklı kılan İttihat ve Terakki’nin önde gelen etkili şahsiyetleri, Enver Paşa, Mustafa Kemal ve Ali Fethi gibi komutanların aynı cephe ve çıkarmada görev almış olmalarıdır. Hatta Bolayır Muharebesi ve Şarköy Çıkarması ile ilgili biri Ali Fethi tarafından yazılmış olan iki eser kaleme alınmıştır. Bolayır Muharebesi ve Şarköy Çıkarmasında yenilginin sebeplerinin ve suçlunun kim olduğu konusunda yapılan tartışmalar, sorumlu komutanları görevlerinden hatta askerlik mesleğinden istifanın eşiğine taşımıştır. Günümüzde dahi komutanlar üzerine yeni yorum ve tartışmalar yapılmaya devam etmektedir