Lise Öğrencilerinin Edebiyatla İlgili Algılarının Metaforlar Yoluyla Belirlenmesi Üzerine Bir Araştı

In this research, which aims at determining students’ perceptionsabout concept of literature through metaphors, a qualitative researchmethod, phenomenology (design) is adopted. The study group iscomposed of 276 students from 4 different high schools of the Ministryof National Education. Of the students who participated in the studyand who were able to produce valid metaphors, 97 students are from9th grade; 58 from 10th grade; 73 from 11th grade and 58 from 12thgrade. Data is collected by a form containing a single question preparedwith ‘fill-in-the-blank’ method. The students are asked to develop ametaphor related to literature and to write its comparative aspect aswell. The students take the literature class and they face the concept ofliterature for the first time in high school. This research is made inorder to determine these student’s perception of the concept ofliterature and in order to make diagnosis about education of literacytaking into account this perception. Descriptive analysis techniques areused in anayzing the data. Metaphors developed by students aredetermined seperately at class level and then they are classified undersix headings in accordance with their comparative qualities. Thereseach reveals that students are making comparisons while developingmetaphors and they can think creatively. When six groups of metaphorsare considered, it can be concluded that students are aware of theliterature’s relation with humanbeing and daily life. As studentsdeveloped metaphors relating to the importance and the necessity ofliterature, it is thought that literature classes reached their goals. Thestudy is also important as it sheds light on the sources of negativemetaphors for literature. Ortaöğretim öğrencilerinin edebiyat kavramıyla ilgili algılarının metaforlar yoluyla belirlenmeye çalışıldığı bu araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden olgubilim (Fenomenoloji) deseni kullanılmıştır. Çalışma grubunu Kırıkkale ilinde Milli Eğitim Bakanlığına bağlı 4 farklı liseden 276 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmaya katılan ve geçerli metafor üreten öğrencilerden 97’si 9. sınıf, 58’i 10. sınıf, 73’ü 11. sınıf ve 58’i 12. sınıfa gitmektedir. Araştırmanın verileri tek sorudan oluşan boşluk doldurma yöntemine göre hazırlanmış bir formla toplanmıştır. Öğrencilerden edebiyata ilişkin bir metafor geliştirmeleri ve benzetme yönünü de yazmaları istenmiştir. Bu araştırma, aynı zamanda edebiyat dersiyle ve dolayısıyla edebiyat kavramıyla ilk defa lisede karşılaşan öğrencinin bu kavrama ilişkin algısını belirlemek, bu algıdan yola çıkarak edebiyat eğitiminin boyutlarına dair tespitler yapmak amacıyla gerçekleştirilmiştir. Verilerin analizinde betimsel analiz tekniği kullanılmıştır. Öğrencilerin geliştirdikleri metaforlar sınıf düzeyinde ayrı ayrı tespit edilmiş, ardından bu metaforlar benzetme yönlerinden hareketle altı başlık altında sınıflandırılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre öğrencilerin metafor geliştirirken karşılaştırma yaptıkları ve yaratıcı düşünebildikleri anlaşılmıştır. Altı farklı başlık altında toplanan metaforlar incelendiğinde öğrencilerin edebiyatın insanla ve günlük hayatla olan ilişkisinin farkında oldukları sonucuna varılabilir. Ayrıca, öğrencilerin edebiyatın önemi ve gerekliliğine gönderme yapan metaforlar geliştirmiş olmaları, edebiyat dersinin amacına ulaştığı sonucunu düşündürmektedir. Araştırma, özellikle edebiyatla ilgili geliştirilen olumsuz metaforların kaynağının neler olabileceği konusunda da fikir vermesi bakımından oldukça önem arz etmektedir