“Mythic Space” And “Mythic Time” Perception In The Tradition of Ashik Style Poetry

Myths are the oldest products of the oral culture in societies. Mythsare reflections of how societies perceive the world. At the same time, mythsregulate the social life of “primitive” societies. Shortly, myths can beseen as the constitution of a society in its oral cultural period. Valuesproduced by the mythic consciousness have become a symbol in theprocess of transfer. These symbols can be seen partly in all the products offolklore as well as in such genres as epic, folktale, legend, folk story.Mythology have been passed down to present day by means of specializedmemory production and carrier types. These types that have been namedas “ozan-baksı-kam” in the Turkish cultural geography have come to benamed as “Ashik” over time. Ashiks, by means of their instruments,perform their works in a certain environment, which is important to“recollection” of information. They observe the society they live in and dealwith the common values of the society, which bear the traces of thesociety’s mental history. The origin of mythical thinking is within thelimits of mental consciousness. In this context, the works of ashiksturn out to be one of the most beautiful examples that reflect theperception and designs that the mythical consciousness possess. Ashiksbase their works on the common values of a given society. Therefore, it ispossible to observe the basic codes produced by the mythicalconscience in their works together with the exchange and transformationthat they have undergone. In this context, this article aims to analyze anddetermine the values regarding "mythic space" and "mythic time" dealtin the poetry of ashiks living in Anatolia since the Tanzimat (1876). In thisstudy have been choose poems of fifty Ashik. The examples are not limitedonly to those in this study. There are quite a number of examples, but wehave given the more striking ones as an example. The purpose of this studyis to identify the mythic perceptions and designs in Ashik poetry. Thedatas have been obtained from the books, master and doctorate thesispublished on their poems. Mitler toplumların en eski sözlü kültür ürünüdür. Bir toplumun düşünce dünyasının yansımasıdır. Aynı zamanda mitler “ilkel” toplumun sosyal hayatını düzenler ve yönlendirir. Kısacası mit, sözlü kültür döneminde toplumun anayasası olarak görülebilir. Aktarım sürecinde, mitik bilincin ürettiği değerler zamanla sembolleşmiştir. Bu semboller destan, masal, efsane, halk hikâyesi gibi türlerin yanı sıra halk bilgisi ürünlerinin tümünde görülebilir. Mitoloji uzmanlaşmış hafıza koruyucu ve taşıyıcı tipler vasıtasıyla günümüze kadar aktarıla gelmiştir. Bu tipler, Türk kültür coğrafyası içinde ozan-baksı-kam gibi adlarla anılırken zamanla “âşık” olarak adlandırılmıştır. Âşıklar eserlerini belirli ortamlarda, saz eşliğinde icra ederler. Bu, bilginin “hatırlanabilir” olması için önemli bir durumdur. Öte yandan âşıklar toplumun nabzını tutarlar. Dolayısıyla toplumun ortak değerleri üzerinden hareket ederler. Bu ortak değerler toplumun zihinsel geçmişinden izler taşır. Zihinsel geçmişin kökeni ise mitik bilincin ürettiği düşünce sınırları içine girer. Bu bağlamda âşıkların eserleri mitik bilincin sahip olduğu algı ve tasarımları yansıtan en güzel örneklerden biri olarak karşımıza çıkmaktadır. Âşıkların eserlerinde mitik bilincin ürettiği temel kodları değişim-dönüşümleriyle birlikte görmek mümkündür. Makalede, Tanzimat (1876)’dan itibaren Anadolu coğrafyasında yaşamış/yaşayan âşıkların şiirlerinde geçen “mitik mekân” ve “mitik zaman”a ilişkin değerler tespit edilip incelenmiştir. Çalışmada farklı zamanlarda yaşamış/yaşayan elli aşığın şiirlerinden “seçilmiş örnekler” verilmiştir. Bu örnekler çalışmada verilenlerle sınırlı değildir. Birçok örnek olmakla birlikte içlerinden dikkat çekici olanlar verilmiştir. Çalışmadaki amaç âşıkların şiirlerinde mitik algı ve tasarımların yer aldığını belirtmektir. Veriler âşıklarla ilgili basılmış kitaplardan, yüksek lisans ve doktora tezlerinden elde edilmiştir