The First Science-fiction Stories of Turkish Literature and Orhan Duru

Orhan Duru (1933-2009) takes place in the story generation which emerged in the 1950s. This generation is changed the usual course of the story with a new view that they had brought to the story. This generation, which is very much benefit from Sait Faik, aims to deal with the individual and his problems. Orhan Duru is the author of themost different in this generation. He realizes more different and justconsidered new ventures than other authors. Also one of them isscience-fiction. He is the first author who attempted the science-fiction,which was limited with translations until his time, in his stories. Inaddition, he is the author who suggested the word of "science-fiction" toTurkish Language Institution. However, he had taken pains of sciencefiction,not only to be in a fantasy perception, but also to be in thesocial content. When he creates this kind of the stories, humorous andironic style takes place. Sometimes, Duru creates the absolute sciencefictionstory; sometimes he takes only some advantage of opportunitiesof these species. These stories, which are the first in our literature,represent an important place in the context of originality. Previously, inour Literature, these narratives, which untested in both fictional andthematic sense, moves to a different place in the 1950 generation.Although these stories didn’t reach the value which they deserve whenthey were brought to the body, they have affected the fantastic writersgroup who came after them and have been path-breaking for them.Duru who put fiction to writing, while he mention collectively theretrograde relationships, the history, the mythology, the traditions, thesocial affair, the individual efforts, the culturel esteems in this sciencefiction, he does not neglect to finish with universal perception. For thisreason, Duru has walked away from creating a dry science-fiction andwould be achieved the main purpose. Orhan Duru (1933-2009), 1950’li yıllarda ortaya çıkan öykü kuşağının içinde yer alır. 1950 kuşağı yazarları, öyküye getirmiş oldukları yeni bir bakış ile öykünün alışılagelmiş seyrini değiştirirler. Sait Faik’ten oldukça beslenen bu kuşak, bireyi ve onun sorunlarını ele almayı amaçlar. Orhan Duru, bu kuşak içinde en farklı olan yazardır. Diğer yazarlara göre daha değişik ve henüz yeni sayılabilecek atılımlar gerçekleştirir. Bilim-kurgu da bunlardan birisidir. Kendi zamanına kadar sadece çevirilerle sınırlı kalan bilim-kurguyu, öykülerinde ilk deneyen yazar olur. Ayrıca “bilim-kurgu” kelimesini de Türk Dil Kurumu’na öneren de kendisidir. Ancak Duru, bilim-kurgunun sadece fantastik bir algı içinde değil, aynı zamanda toplumsal içerikli olmasına da özen göstermiştir. Böylesi öyküleri oluştururken mizahi ve ironik üslup da yerini alır. Bazen salt bilim-kurgu öyküsü oluşturan Duru, bazen de bu türün sadece kimi olanaklarından yararlanır. Edebiyatımızda ilk olan bu öyküler, özgünlük bağlamında da önemli bir yer teşkil eder. Daha önce edebiyatımızda hem tematik hem de kurgusal anlamda denenmemiş olan bu anlatılar, Orhan Duru’yu 1950 kuşağının içinde farklı bir yere taşır. Her ne kadar bu öyküler vücuda getirildiği zamanlarda hak ettikleri değere ulaşmamış olsa da kendilerinden sonra gelen fantastik yazarlar grubunu etkilemiş ve onlar adına yol açıcı olmuştur. Kurguyu yazınsallaştıran Duru, bu bilim-kurgu öykülerinde tarihi, mitolojiyi, kültürel değerleri, gelenekleri, toplumsal sorunları, bireysel mücadeleleri, yozlaşan ilişkileri iç içe verirken, öykülerini evrensel bir algıyla bitirmeyi ihmal etmez. Bu sebeple Duru, kuru bir bilim-kurgu oluşturmuş olmaktan uzaklaşır ve asıl amacına ulaşmış olur