Mowa niezależna wprowadzana przez iże w staropolskich apokryfach. Perspektywa źródłowa

W polszczyźnie średniowiecznej widoczny jest pewien etap pośredni w procesie kształtowania się mowyzależnej. W tekstach pojawiają się konstrukcje mieszane, w których spójnik że (iż/iże) wyrażający relacjępodrzędną, typowy dla wprowadzania mowy zależnej, wprowadza mowę niezależną. W artykule analizujęrelację tych konstrukcji do źródeł łacińskich na przykładzie staropolskich apokryfów. Pojawiająsię często tam, gdzie w danym miejscu w tekście źródłowych obecne były konstrukcje obce językowipolskiemu, jak ACI, a także gdy przytoczenie w źródle było wprowadzone przez quia, które mogło wprowadzaćmowę zależną i niezależną lub być częścią samego przytoczenia jako partykuła. Konstrukcjemieszane pojawiają się też tam, gdzie granica kompilacji przebiegała właśnie w miejscu wprowadzaniaprzytoczenia. Problemem dla staropolskich autorów było też przenikanie się poziomów fabuły i rzeczywistościpozafabularnej.Direct speech introduced by iże in Old Polish apocrypha. A source perspectiveSummary: An intermediate stage of the formation of reported speech can be observed in the Old Polish period.Polish medieval texts include mixed constructions in which the conjunction że (iż/iże), expressing a subordinaterelation and typically introducing reported speech, introduces direct speech. Using Old Polish ROBIŃSKAapocrypha as the source of data, the paper examines the relation between these constructions and Latin sources. The analysed constructions often appear in places where in the source text there were constructions unknown to the Polish language, such as Accusativus cum infinitivo, or where the quotation in the source text was introduced by a quia that could introduce indirect and indirect speech or be, as a particle, part of the quotation itself. Mixed constructs also appear in places where the compilation boundary coincides with the introduction of a quotation. Another problem for Old Polish authors was the overlapping of the levels of the plot and the nonfiction reality.