Wpływ logiki formalnej na kształtowanie się polskiej terminologii gramatycznej w drugiej połowie XX wieku

Językoznawcy polscy, teoretycy języka, urodzeni w latach trzydziestych XX wieku, którzy rozpoczęli swoją działalność naukową w latach pięćdziesiątych XX wieku, poszukiwali nowych metod opisu gramatycznego języka polskiego. Istotny wpływ na liczne prace z zakresu gramatyki polskiej Andrzeja Bogusławskiego, Stanisława Karolaka, Zuzanny Topolińskiej i innych badaczy tego pokolenia miała metodologia europejskiego strukturalizmu i logiki formalnej. Uczeni posługiwali się wieloma terminami pochodzącymi z rachunku funkcyjnego i rachunku zdań, a także tworzyli nowe, oparte na terminologii logicznej. W tym artykule omawiane są dwa podstawowe terminy logiczne, predykat i implikacja, a następnie dwie grupy terminów gramatycznych na nich opartych. Do pierwszej należy np. wyrażenie predykatywne, struktura predykatowo-argumentowa, a do drugiej implikacja semantyczna i sprzeczność.The influence of formal logic on the development of Polish grammatical terminology in the second half of the 20th century. Summary: The generation of the Polish language theoreticians who were born in the 1930s and started their scientific activity in the 1950s searched for new methods of the grammatical description of Polish. The methodology of European structuralism and formal logic had a significant influence on numerous studies on Polish grammar authored by Andrzej Bogusławski, Stanisław Karolak, Zuzanna Topolińska, and by other scholars of the same generation. They used terms taken from functional and sentential calculi, and created new ones that were based on logical terminology. The article first discusses two basic terms used in logic, namely, predicate and implication, to then address two sets of grammatical terms which are based on the logical terms. The first set includes terms such as e.g. predicative expression, predicate-argument structure, whereas the other set contains terms such as semantic implication, contradiction. Keywords: history of Polish linguistics, grammar, semantics, formal logic, terminology