Open AccessՀովսեփ Արղությանի գործունեությունը՝ ուղղված ռուսահայ թեմում հայոց դավանանքի պահպանմանը
Author(s) -
Hasmik Amirjanyan
Publication year - 2021
Publication title -
gitakan ashkhatut'yunner
Language(s) - Uncategorized
Resource type - Journals
ISSN - 1829-4316
DOI - 10.52971/18294316-2021.1-38
Subject(s) - medicine
Հոդվածը նվիրված է ականավոր հոգևոր գործիչ, Հայ Առաքելական եկեղեցու Ռուսաց թեմի առաջնորդ Հովսեփ Արղությանի էկումենիկ հայացքներին: 1773 թ. Ամենայն Հայոց կաթողիկոս Սիմեոն Երևանցու (1763-1780) կողմից Ռուսաստանի հայկական թեմի առաջնորդ նշանակվեց արքեպիսկոպոս Հովսեփ Արղությանը (1773-1801): Այդ քայլն առաջին հերթին դրդված էր ռուսահայ թեմի նկատմամբ Էջմիածնի հոգևոր ազդեցության ու ներգործության ամրապնդման ու պահպանման անհրաժեշտությունից:Հիշենք, որ XVIII դ. առաջին կեսերից սկսած, հատկապես Ղազար Ջահկեցի (1737-1751) կաթողիկոսի գահակալության տարիներին, Մայր Աթոռը կորցրել էր իրավասությունը Ռուսաստանի հայկական թեմի նկամամբ: Ավելին, 1749 թ., երբ Ռուսաստանի հայերի առաջնորդ է դառնում Գանձասարի աթոռին ենթակա Ստեփանոս եպիսկոպոսը, Գանձասարի կաթողիկոսությունն իր իշխանության ներքո է առնում ռուսահայ գաղութների հոգևոր կյանքի վերահսկողությունը: Հոդվածում մասնավորապես քննվում են արքեպիսկոպոս Հ. Արղությանի հայացքներն ու մոտեցումները դավանաբանական վեճերի նկատմամբ: