EL PRINCIPIO DE CONFIANZA LEGÍTIMA EN EL DERECHO A LA VIVIENDA: UNA ASIGNATURA PENDIENTE DE LA DOCTRINA CONSTITUCIONAL

A raíz de las SSTC 216/2015, de 22 de octubre, 51/2018, de 10 de mayo y 56/2018, de 24 de mayo, sobre la disposición adicional segunda de la Ley 4/2013, de 4 de junio, de Medidas de Flexibilización y Fomento del Mercado del Alquiler de Viviendas, la primera de ellas respecto al apartado a) que determina no renovar las ayudas y subvenciones concedidas en el marco de los Planes Estatales de Vivienda, y las otras dos, sobre el apartado b) que establece dos requisitos para obtener el derecho al abono de las ayudas estatales directas a la entrada para la adquisición de una vivienda protegida, en este trabajo se analiza la transcendencia social de la vulneración del principio de confianza legítima cuando se proyecta sobre un derecho como es el derecho a una vivienda digna y adecuada. Se estudian una serie de pronunciamientos constitucionales, jurisprudenciales y doctrinales en relación con la seguridad jurídica y los límites del legislador para garantizar la confianza legítima en un estado social, así como la previsibilidad de las normas y la inseguridad jurídica derivada de la no existencia de una doctrina jurisdiccional al respecto. Etxebizitzak alokatzeko merkatua malgutzeko eta sustatzeko neurriei buruzko ekainaren 4ko 4/2013 Legearen bigarren xedapen gehigarriari buruz, urriaren 22ko 216/2015 KAE, maiatzaren 10eko 51/2018 KAE, eta maiatzaren 24ko 56/2018 KAE eman dira. Lehenengoa a) apartatuari buruzkoa da, zeinaren bitartez zehazten den ez direla berritu behar Etxebizitzako estatu mailako planetan emandako laguntzak eta diru-laguntzak, eta beste biak, b) apartatuari buruzkoak, zeinaren bitartez bi baldintza ezartzen diren babestutako etxebizitza bat eskuratzeko sarrerarako estatuko zuzeneko laguntzak jasotzeko eskubidea izateko. Epai horiek kontuan hartuta, lan honetan konfiantza legitimoaren printzipioaren urraketak duen garrantzi soziala aztertu da, etxebizitza duin eta egoki bat izateko eskubidean proiektatzen denean hain zuzen. Erabaki konstituzionalak, jurisprudentzialak eta doktrinalak aztertu dira estatu sozial batean konfiantza legitimoa bermatzeko segurtasun juridikoari eta legegileek duten mugei dagokionez, baita arauen aurreikusgarritasunari eta aurretik doktrina jurisdikzionala ez egotearen ondoriozko segurtasun juridiko ezari dagokionez. As a result of judgments 216/2015 of October 22, 51/2018 of May 10 and 56/2018 of May 24 on the second additional provision to Act 4/2013 of June 4 on measures aimed at the flexibilization and promotion of the rental housing market, the first one regarding section a) that determines not to renew aids and subsidies awarded in the framework of the National Government Housing plans and the others regarding section b) that establishes two requirements in order to gain the right to be awarded with state direct aids for the deposit to buy a government-sponsored housing, we analyze the social significance of the infringement of the principle of legitimate expectations when a right such as the right to a decent and appropriate home is impaired. Some series of constitutional, court and doctrine declarations are studied in connection with legal certainty and the limits of the legislator to guarantee legitimate expectations in a Social state, together with the predictability of the rules and the legal insecurity that derives from the lack of a case law doctrine in respect thereof.