Rosyjska rewolucja i świat w XX wieku w kontekście "problemu rosyjskiego" na paryskiej konferencji pokojowej

The Russian Revolution and the World in the Twentieth Century: Viewed in the Context of the Russian Question at the Paris Peace ConferenceThe author reviews and sums up areas of research focused on the centennial of the Russian Revolution, Civil War and the end of World War One. Special emphasis is put to the Russian question at the 1919 Paris Peace (Versailles) Conference. The article presents both new and little known data revealing the differences among the Allied Powers regarding the Russian Revolution, the Bolshevik regime, support to the White Movement and the integrity of the Russian territory. It also studies some scarcely researched aspects of W. Wilson's program and US secret diplomacy, including the role of the'Inquiry', the American study group at Versailles Conference; Bullitt's mission to Soviet Russia; negotiations between M. Litvinov and W. Buckler; plans to recognize the Bolsheviks on the territory they were controlling in 1919.Artykuł systematyzuje kierunki badań związanych ze stuleciem rosyjskiej rewolucji, wojny domowej i zakończeniem pierwszej wojny światowej. Szczególną uwagę poświęca się „rosyjskiemu Problemowi” na Paryskiej Konferencji Pokojowej w 1919 r. Autorka przywołuje mało znane i nowe fakty świadczące o kontrowersjach między państwami Ententy w ocenie rewolucji w Rosji, reżimu bolszewickiego, poparcia dla Ruchu Białych i integralności terytorium Rosji. Zaprezentowana została analiza mało zbadane aspekty programu W. Wilsona i tajnej dyplomacji USA, w tym rola amerykańskiej grupy eksperckiej Inquiry, misja W. Bullita w Radzieckiej Rosji, rozmowy M. Litwinowa i W. Becklera, plany uznania władzy bolszewików na zajmowanych przez nich w 1919 r. terytoriach.