Myśl pedagogiczna Jacka (Adama) Woronieckiego w wybranych publikacjach z okresu 1903-1918

W artykule podjęto analizę myśli pedagogicznej Jacka (Adama) Woronieckiego na podstawie jego publikacji z lat 1903-1918 w celu wykazania, że już w tym czasie należał on do grona znaczących polskich pedagogów. W związku z tym analizy koncentrowały się wokół czterech zagadnień: biografii pedagoga, pedagogicznego wymiaru jego tekstów, głównych pedagogicznych tez, które stawiał oraz filozoficznego (tomistycznego) charakteru jego rozważań. Przyjętą tezę uzasadniono na podstawie kolejno formułowanych wniosków. Mianowicie zwrócono uwagę na: (1) pedagogiczne kwalifikacje Woronieckiego; (2) związek pedagogicznej wymowy jego tekstów z przyjętym w nich moralnym kierunkiem rozważań kwestii społecznych; (3) pedagogiczne postulaty, na przykład harmonizowanie w rozwoju człowieka elementów wychowawczych i edukacyjnych, pojmowanie wychowania jako kształtowania charakteru, wychowawczej roli rodziny oraz religii, przynależności narodowej i środowiska społecznego; (4) zasadnicze tomistyczne cechy pedagogicznego pisarstwa, które określono na podstawie sposobu prowadzenia przez Woronieckiego analiz (na przykład dążenia do ujęcia istoty opisywanych faktów) oraz założeń epistemologicznych, metafizycznych i antropologicznych.This study examines whether the Jacek (Adam) Woroniecki's works (1903-1918) allow us to regard him as an influential pedagogue and educationist. The study consists of four parts. Part 1, which precedes the main analysis, deals with Woroniecki's pedagogical abilities and qualifications. Parts 2, 3 and 4 survey successively the pedagogical core of Woroniecki's works, particularly some of his pedagogical ideas and his philosophical (i.e. Thomistic) approach to pedagogical issues. The findings are: a) at the pedagogical core of Woroniecki's works is an ethical approach to social problems, b) Woroniecki's ideas call for the harmonization of pedagogical and educational elements in human development and for the inclusion of religion, national culture and social patterning in this process, c) Woroniecki's pedagogics are founded on Thomism, as evidenced by his analytical approach and metaphysical, epistemological and anthropological premises