Cenzura wojskowa w komunistycznej Polsce i jej wpływ na powstanie i funkcjonowanie GUKPPiW

Najstarszą i najdłużej działająca instytucją kontrolującą media w komunistycznej Polsce była cenzura wojskowa powstała pod koniec II wojny światowej. Służba ta zorganizowana była na wzór cenzury sowieckiej i pod kierownictwem oficerów sowieckiego wywiadu wojskowego – GRU. Cenzorzy wojskowy kontrolowali oprócz wydawnictw wojskowych również media cywilne. Specjalny Wydział Wojskowy funkcjonujący w strukturach cywilnej cenzury – Główny Urząd Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk, odpowiadał za ochronę tajemnicy wojskowej i szkolenie cenzorów cywilnych w zakresie obronności. Oficerowie cenzury wojskowej pod pozorem ochrony tajemnic wojskowych nie dopuszczali do druku informacji o wykroczeniach i przestępstwach dokonywanych przez przedstawicieli wojska, w ten sposób znacząco ograniczali cywilną kontrolę nad siłami zbrojnymi PRL.