Przestrzeń emblematyczna

W artykule autor śledzi związki sztuki teatru ze sztuką emblematu. Wychodząc od dzieł Albrechta Schönego i posiłkując się współczesną teorią emblematu, stawia tezę, że obydwie sztuki wykorzystują zjawisko performansu, z którym wiążą się nierozerwalnie. Strukturę emblematyczną można odnaleźć zarówno w trwałych zaczątkach teatralnego performansu (dramat lub scenariusz), jak i w jego pozostałościach (dokumenty dzieła). Emblemat stanowi więc ostateczne medium oddziaływania teatru na najdalszy społeczny dystans, kiedy zanikł wszelki żywy kontakt odbiorców ze zjawiskiem. Teatr szczególnie nastawiony na społeczną misję, najchętniej sięga do środków sztuki emblematu. Tytułowa „przestrzeń emblematyczna” – to abstrakcyjna kategorialna przestrzeń, którą ustanawia i w której zachodzi performans życiowy, społeczny czy sceniczny. Otwiera się ona w powszechnej świadomości jako jego „scena”. W teatrze takie przestrzenie powołuje się programowo; w życiu powszednim tworzą się one samorzutnie, jako emanacje zbiorowych oczekiwań lub nadziei, albo poprzez działania jednostek.