Polonica greckie

Celem szkicu jest dostarczenie tekstów źródłowych do studiowania historii Kościoła katolickiego w XIX wieku. Chodzi głównie o korespondencję o. Tadeusza Kuczyńskiego SJ. Jest to mały przyczynek do historii jezuitów oraz historii Polski, Grecji i Turcji. Dotyczy burzliwego okresu w historii Towarzystwa Jezusowego, czasu odradzania się zakonu w Europie i na świecie. Był to także trudny moment w historii Europy. Grecja powoli zdobywała niepodległość. Rozdarta przez zaborców Rzeczpospolita szarpana była nieudanymi powstaniami. Turcja walczyła z ruchami niepodleg- łościowymi. Jezuici – wygnani z Rosji i Prus – dotarli między innymi na wyspy Morza Egejskiego, gdzie podjęli pracę misyjną prowadzoną przez ich współbraci jeszcze przed likwidacją zakonu w 1773 roku. Przedmiotem badań, których rezultaty są przedstawione w niniejszym szkicu, są zasoby Archiwum Jezuitów w Atenach, omówione pod kątem poloników. Były to pierwsze próby eksploracji zasobów wspomnianego archiwum. W czasie podróży studyjnej do Aten w 2018 roku dyrektor Archiwum Jezuitów w Atenach o. Gabriel Marangos SJ udostępnił mi część korespondencji jezuitów polskich, która jest zachowana w Archiwum Ateńskim SJ. Metoda badań polegała na przeglądnięciu udostępnionych zasobów i stworzeniu fotograficznej dokumentacji. Nie jest to praca kompletna. Zostały przeglądnięte tylko te teczki, które przypisane są do polskich jezuitów. Według dyrektora Archiwum, istnieją jeszcze inne polonika w teczkach związanych z opisem dzieł prowadzonych przez polskich zakonników.Jezuitom greckim i francuskim pragnę w tym miejscu wyrazić wdzięczność za zgromadzenie i przechowanie dokumentów. Dziękuję także władzom Akademii Ignatianum w Krakowie za umożliwienie podróży studyjnej. Pierwsza część artykułu to krótki zarys historyczny dotyczący obecności jezuitów w Grecji. Następnie przedstawiłem odkryte teksty źródłowe: listy pisane do o. Kuczyńskiego. Nie jest to cała korespondencja. Pozostałe listy, fragmenty diariusza domowego, ksiąg dotyczących bicia w dzwony i przyjmowanych darowizn oraz diariusza osobistego zostaną przedstawione w przygotowywanej publikacji książkowej. Poszukiwania w Archiwum Jezuitów w Atenach miały charakter pilotażowy. Wymagają dalszych studiów.