Inspiracje naturą chłopską myśli politycznej ruchu ludowego w końcowym okresie zaborów i w II Rzeczypospolitej

CEL NAUKOWY: Za naczelny cel przyjęto ustalenie wzajemnych związków zachodzących pomiędzy myślą polityczną ruchu ludowego w Polsce w końcowym okresie zaborów i dwudziestoleciu międzywojennym a naturą chłopską. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Pojawiło się pytanie, czy każda z podstawowych kategorii myśli politycznej ruchu ludowego była inspirowana naturą chłopską oraz czy następowało sprzężenie zwrotne – myśl wpływała na naturę. Niezbędne dla ukazania problemu było zastosowanie metod i technik badawczych swoistych dla badań nad myślą polityczną, przede wszystkim analizy świadectw i śladów myśli politycznej partii ludowych, a także analizy porównawczej. Takie podejście badawcze pozwoliło na uchwycenie swoistości eksplorowanego problemu. PROCES WYWODU: W pierwszej kolejności przedstawiono definicje podstawowych pojęć (myśl polityczna, ruch ludowy, natura chłopska). Następnie zwrócono uwagę na uwarunkowania natury chłopskiej oraz rolę, jaką odgrywała w kształtowaniu ideologii ruchu ludowego w Polsce. Ukazano wpływ warunków społeczno-politycznych na chłopską naturę, a jej na rozwój myśli politycznej partii ludowych. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Chłopi stanowili dla polityków ruchu ludowego fundament społeczeństwa i narodu, byli inspiracją dla koncepcji i działań politycznych. W artykule starano się udowodnić, na ile warunki życia chłopów determinowały ich naturę, a natura chłopska myśl ludowców. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Wnioski płynące z rozważań zawartych w artykule adresowane są zarówno do polityków, politologów, jak i socjologów wsi. Ukazano sposób, w jaki ideolodzy ruchu ludowego udowodnili, że wszelkie działanie polityczne ma uzasadnienie wówczas, gdy jego wyniki i efekty służą człowiekowi. Stąd pojawił się postulat przebudowy psychiki chłopa (uszlachetniania go).