Türkiye’de Ensest Konulu Akademik Makalelerde Anneyi Suçlama

Ensest, anne, baba, aile üyesi veya akraba tarafından çocuğun cinsel ya da cinselliği ima eden davranışlarla sözlü, sözsüz, görsel ya da fiziksel olarak istismar edilmesidir. Bu konuda yapılan çalışmalara göre ensestin failleri genellikle erkeklerdir, fakat ensest görülen ailelerde anneyi suçlamak yaygın bir eğilimdir. Bu eğilim akademik çalışmalarda da görülmektedir. Batı ülkelerinde ensest üzerine yapılan çalışmaların analizinde anneyi suçlamanın, annenin ensestteki rolü, annenin kişiliği, annenin rolleri ve ensest açığa çıkarken veya çıktıktan sonra annenin tepkisi konularında yoğunlaştığı belirtilmektedir. Anneyi suçlama ataerkil annelik anlayışının, kurumun ideoloji ve pratiklerinin bir parçasıdır. Bu nedenle makalede, feminist eleştirel söylem analizinin eşitsiz güç ilişkilerini ifşa etmek için araç olmasından yararlanarak, EBSCO ve Google Scholar veri tabanlarından erişilebilen, 2001 ve 2017 yılları arasında yayımlanmış ensesti konu edinen yirmi dört akademik metinde ataerkil annelik kavrayışına ve ideolojisine içkin anneyi suçlamanın yer alıp almadığı araştırılmıştır. Türkiye’de, ensest üzerine yazılan makalelerde anneyi suçlamaya eleştirel yaklaşan iki makale dışında anne çalışma konusu edilmez. Analiz edilen makalelerin bir kısmı, anneyi suçlamayı söylemlerinde içermektedir. Anneyi suçlama söylemi genellikle metinlerarasılıkla, diğer bir deyişle anneyi suçlayan çalışmalara referans verilmesiyle bu metinlere dahil edilmiştir. Makalelerin söylemleri tıbbi, adli kurumlarla, üniversitelerle ve bu kurumlarda çalışan uzmanların pratikleri ve ideolojileri ile etkileşim içindedir. Bağlı olarak makalelerin söylemi mevcut ataerkil annelik ideoloji ve pratiklerini yeniden üretip güçlendirebilir ya da aksine anneyi suçlamaya karşı itirazı destekleyebilir.