Kentler Toplumsal Cinsiyetsiz Değildir: Türkiye’de Kentsel Mekânın Üretiminin Feminist Bir Eleştirisi

Feministlerin öne sürdüğü gibi; çağdaş kentler ve onların sosyo-mekânsal yapıları, sanayi sonrası toplumlarda ev ve iş, kamusal ve özel mekânın ayrışmasını takiben üretim ve yeniden üretim sorumluluklarının toplumsal cinsiyete göre bölünmüş olmasından ötürü toplumsal cinsiyet eşitsizliklerini (kadınların aleyhine olacak şekilde) sürdürülmesinde ve yeniden üretiminde önemli bir yere sahiptir. Feminist coğrafya araştırmaları kadınların günlük yaşamlarında karşılaştıkları mekânsal kısıtları ve kentin bölgelerine erişim zorluklarını araştırmaktadır. İlgili alanyazında, çevrenin erkek bakış açısıyla ve neoliberal kent politikalarının kendine özgü doğası vasıtasıyla bizatihi erkekler tarafından planlanmakta olduğunu öne sürülmektedir. Bu çalışma, Türkiye özelinde, kentlerin cinsiyetlenmiş mekânları hakkındaki tartışmalara eleştirel feminist analizle katkı sağlamayı amaçlamaktadır. Çalışmada erkek egemen çevrenin küresel ve yereldeki mekânsal süreçleri incelenerek cinsiyetci bakış açısının inşa edilmiş çevrenin tasarımında ve yönetiminde Türkiye kentlerini biçimlendirme tarzı eleştirel söylem analiziyle ele alınmaktadır. Analiz bulguları neoliberal dönüşüm ve buna bağlı kentsel politikaların cinsiyetlenmiş kentsel mekânın üretiminde önemli bir rol üstlendiği ve ayrıca bireylerin kentsel alanlara kullanım ve erişimindeki cinsiyet eşitsizliklerini meşrulaştırdığına işaret etmektedir.