Open AccessDemografik Değişkenler Açısından Sağır Olmayan Yetişkinlerin Sağır Bireylere Yönelik İnanışları: Betimleyici Bir Ön Çalışma
Author(s) -
Serpil Yildiz Çoksan,
Sami Çoksan
Publication year - 2019
Publication title -
ankara üniversitesi sosyal bilimler dergisi
Language(s) - Turkish
Resource type - Journals
ISSN - 2148-3434
DOI - 10.33537/sobild.2019.10.2.13
Subject(s) - humanities , philosophy
Toplumda nadiren temas edilen gruplara yönelik tutum ve sosyal mesafe, geçmişten günümüze kadar sosyal psikolojinin ve gelişim psikolojisinin yakından çalıştığı konulardan biri olmuştur. Sağır bireyler toplumda görece daha seyrek temas edilen sosyal gruplardandır (Dikyuva, Makaroğlu ve Arık, 2015; İlkbaşaran, 2016). Özellikle Türkiye'de yürütülen ve çeşitli demografik özellikleri ile bu gruplara yönelik tutum ve inançları inceleyen sınırlı sayıda çalışma (örn.,Kemaloğlu, 2016) bulunmaktadır. Alan yazında özellikle çeşitli demografik özellikler ile tutumlar ve inançlar arasındaki ilişkiyi betimleyerek resimleyen yeni çalışmalara ihtiyaç vardır. Buradan yola çıkılarak bu çalışmada çeşitli demografik özelliklerin sağır bireylere yönelik inançlar ile ilişkisi incelenmiştir. Böylelikle gelecek çalışmalar için ilgili değişkenlerin ilişkisini ön bir çalışma yaparak betimlemek hedeflenmiştir. Araştırmaya yaş ortalaması 27.44 olan 18-62 yaş arasında 164 kişi katılmıştır. Sağırlara yönelik tutumu ölçmek Berkay, Gardner ve Smith'in (1995) Sağırlar Hakkındaki Düşünceler Ölçeği [Opinions About Deaf Peoples Scale] kullanılmıştır. Sonuçlar, örneklemimizin çok küçük bir kısmının birinci derece (n=6) ve/veya ikinci derece (n = 13) yakınlarının sağır bireyler olduğunu, bu kişilerden de yalnızca dördünün işaret dili aracılığıyla iletişim kurabildiğini göstermiştir. Katılımcıların günlük hayatlarında sağır bir bireyle temas etme ortalamaları (M = 2.02 / 5'li Likert tipi ölçüm üzerinden) oldukça düşüktür. Yaş ve sağırlara yönelik tutum arasında bir ilişki yoktur. Eğitim düzeyi (r = .22) ve ailede kişi başına düşen maddi gelir (r = .24) yükseldikçe sağırlara yönelik tutum olumlu yönde artmaktadır. Kadınların sağırlara yönelik tutumları (M = 4.31) erkeklerden (M = 3.99) daha olumludur, p < .001. Bu çalışma cinsiyet, eğitim düzeyi ve maddi gelir gibi demografik özelliklerin sağırlara yönelik düşünceler ile ilişkili olduğunu göstermiştir.