Polityka państwa wobec korporacji transnarodowych i przenoszenie ich prac B+R

Celem artykułu jest zbadanie procesu przenoszenia prac B+R przez korporacje transnarodowe za granicę. Prezentowana jest tu perspektywa oddziaływania korporacyjnych jednostek badawczych na kraje goszczące oraz zagadnienie prowadzenia przez państwo polityki zmierzającej do podniesienia innowacyjności gospodarki krajowej. Przenoszenie prac B+R za granicę uruchamia przepływy zagranicznych inwestycji bezpośrednich i rozwój korporacyjnych jednostek badawczych (ośrodków B+R i filii produkcyjnych z działami badawczymi) oraz rozszerzanie ich powiązań lokalnych, co oddziałuje na krajową sferę badawczą i gospodarkę. Powstaje „zagraniczny komponent” krajowej sfery badawczej, którego charakterystyka wyraźnie różni się od cech krajowych podmiotów tej sfery. Możliwe są korzystne i niekorzystne oddziaływania korporacyjnych ośrodków B+R i filii na innowacyjność krajowych podmiotów oraz na funkcjonowanie narodowego systemu innowacyjności (NSI). W krajach goszczących państwo powinno kształtować rozwój i działalność zagranicznych jednostek badawczych należących do korporacji transnarodowych (KTN) za pomocą instrumentów polityki inwestycyjnej (wobec napływu zagranicznych inwestycji bezpośrednich) oraz instrumentów polityki innowacyjnej (częściowo wobec działalności innowacyjnej obcych korporacji). W obu wypadkach ta polityka powinna służyć realizacji długofalowej strategii podnoszenia innowacyjności krajowej gospodarki.