
Zmiany personalne w organizacji administracji i sądownictwie diecezji kujawsko-kaliskiej (1918-1925)
Author(s) -
Władysław P. Wlaźlak
Publication year - 2020
Publication title -
archiwa, biblioteki i muzea kościelne
Language(s) - Polish
Resource type - Journals
eISSN - 2545-3491
pISSN - 0518-3766
DOI - 10.31743/abmk.11785
Subject(s) - physics
Problematyka zmian personalnych w administracji i sądownictwie diecezji kujawsko-kaliskiej w latach 1918-1925, była uwarunkowana kilkoma czynnikami. Przede wszyskim doszło do zmian w prawodawstwie kościelnym. Nowy Kodeks Prawa Kanonicznego, który zaczął obowiązywać w 1918 r. oddzielał władzę administracyjną od sądowniczej. W tymże roku biskup kujawsko-kaliski ustanowił Kurię Biskupią we Włocławku dla prowadzenia spraw administracyjnych, zaś dla prowadzenia spraw sądowych ustanowił Trybunał Generalny we Włocławsku oraz Trybunał Pomocniczy w Częstochowie i Kaliszu. W miejsce dawnego oficjalatu włocławskiego ustanowił wikariat generalny włocławski, oficjalat kaliski został wikariatem, zaś oficjalat piotrkowski przemianował na wikariat częstochowski. We Włocławku rezydował wikariusz generalny dla całej diecezji, którym był biskup pomocniczy. Nadto w stolicy diecezji urzędował ks. S. Chodyński, któremu podlegał wikariat włocławski, był jednocześnie oficjałem Trybunału Włocławskiego. Wiceoficjałem tegoż Trybunału był bp W.S. Owczarek, który następnie objął urząd oficjała. Z kolei wikariuszem generalnym i wiceoficjałem w Trybunale Częstochowskim został bp W.P. Krynicki, zaś wikariuszem generalnym i wiceoficjałem w Trybunale Kaliskim był ks. J.N. Sobczyński. Należy zauważyć, że w kurii byli zatrudnieni kanclerz, konsultorzy, radcowie, sekretarze, skarbnik, archiwariusz, architekci, członkowie różnych komisji, cenzorzy ksiąg religijnych i wizytatorzy nauki religii. Piastujący powyższe stanowiska duchowni pracowali również w sądzie, a większość z nich stanowiła elitę duchowieństwa, które było wykształcone w zagranicznych uczelniach. Władza diecezjalna doceniała ich zaangażowanie, czego wyrazem były nadawane im godności kościelne. Wielu z nich parało się pracą naukową. Ten skład obsady personalnej uległ zmianie w 1925 r., kiedy diecezja kujawsko-kaliska utraciła wikariat częstochowski na rzecz nowo utworzonej diecezji.