
Język Wierzchosławic w Moich wspomnieniach Wincentego Witosa
Author(s) -
Anna Piechnik
Publication year - 2021
Publication title -
prace językoznawcze
Language(s) - Polish
Resource type - Journals
eISSN - 2450-0801
pISSN - 1509-5304
DOI - 10.31648/pj.7028
Subject(s) - theology , philosophy , physics
Artykuł ma na celu zaprezentowanie języka (a przez język także kultury) Wierzchosławicprzełomu XIX i XX w. utrwalonego w Moich wspomnieniach Wincentego Witosa – jednegoz największych polityków II Rzeczypospolitej. Badacze twórczości Witosa podkreślajądobre przyswojenie przez niego polszczyzny ogólnej i niesięganie do rodzimej gwary.Przeprowadzona analiza pokazuje jednak, że mowa Wierzchosławic jest reprezentowanaw Witosowych wspomnieniach. Najczęściej przywołuje Witos leksykę gwarową, zwyklewyodrębnianą w tekście graficznie bądź składniowo, rzadziej utrwala właściwościfonetyczne i fleksyjne lokalnej gwary. Witos sięga po obce polszczyźnie ogólnej wyrazyi frazeologizmy nawiązujące do pracy na roli i w gospodarstwie, przytacza używanew Wierzchosławicach przezwiska indywidualne i zbiorowe, mikrotoponimy i apelatywneekspresywizmy osobowe. W wielu przypadkach objaśnia semantykę i motywacjęposzczególnych słów, dzięki czemu słownictwo zostaje zaprezentowane jako nośniki element składowy treści aksjologicznych i kulturowych. We wspomnieniach Witosa gwarapełni funkcję znaku specyfiki miejsca.