
Wpływ ‘doktryny sygnatur’ Paracelsusa na nominację językową w botanice (na przykładzie nazw roślin zielarskich)
Author(s) -
Wanda Stec
Publication year - 2021
Publication title -
acta neophilologica
Language(s) - Polish
Resource type - Journals
eISSN - 2450-0852
pISSN - 1509-1619
DOI - 10.31648/an.5555
Subject(s) - physics , theology , philosophy
W artykule przedstawiono założenia sformułowanej przez Paracelsusa w XVI wieku tzw. doktryny sygnatur oraz pokazano jej wpływ na nominację językową w botanice. Asocjacje między podobieństwem cech morfologicznych roślin do narządów i objawów chorobowych człowieka, sugerujące związek wyglądu roślin z przypisywanym im działaniem leczniczym, zostały zilustrowane na przykładzie nazewnictwa roślin zielarskich. Z przeprowadzonej analizy wynika, że krytykowana i odrzucona przez uczonych teoria sygnatur znalazła swoje odzwierciedlenie nie tylko w łacińskiej nomenklaturze naukowej, ale również w polskich i rosyjskich nazwach zwyczajowych (botanicznych narodowych) oraz w mianownictwie ludowym. Mimo nieracjonalności i nienaukowości, wywarła ona pewien wpływ na postrzeganie świata roślin przez użytkowników języka, co przełożyło się na nazewnictwo. Część nazw utworzonych na zasadzie skojarzeń budowy roślin z ich działaniem leczniczym nie znajduje uzasadnienia i prowadzi do mylnych wniosków, niektóre jednak są trafne.