Umieć sobie wybaczyć. Widmontologiczne ujęcie <I>Umiłowanej</i> Toni Morrison

Przedmiotem niniejszego artykułu jest powieść Umiłowana autorstwa Toni Morrison oraz odczytanie jej z perspektywy widmontologicznej. Umiłowana jest powieścią wpisującą się w dyskurs dotyczący pamięci w literaturze ze względu na swoją retrospektywną naturę: rzeczywistość w dziele Toni Morrison jest aktywnie kształtowana przez przeszłość oraz nawiedzana przez widma minionych koszmarów oraz nieżyjących postaci. Pośród zagadnień poruszonych w tej pracy znajdują się różnice pomiędzy pamięcią a interpretacją, traumy pamięci oraz relacja pomiędzy pamięcią a tożsamością. Zarówno wydarzenia jak i postaci występujące w utworze charakteryzują się ambiwalencją, kontestacją binarnych przeciwieństw (obecność/abscencja; życie/śmierć; wolność/niewola) oraz są podszyte szeregiem nadających im znaczenia śladów. Pomimo że cechy te wskazują na dekonstrukcjonizm jako teorię odpowiednią do rozszyfrowania powieści, artykuł proponuje spojrzenie na Umiłowaną przez pryzmat widmontologii. Praca ta przedstawia widmontologię jako teorię krytyki literackiej zdolną do wyprodukowania interesującego odczytania powieści, oraz zaznacza różnice dzielące widmontologię od teorii traumy, jednej z dominujących teorii wykorzystywanych w analizowaniu Umiłowanej. Ten artykuł posługuje się teorią widmontologii proponowaną przez Jacquesa Derridę, Marka Fishera, Jodey Castricano oraz Andrzeja Marca.