Substancjalizm i antysubstancjalizm w teologii chrześcijańskiej

Substancja jest kategorią istotną w refleksji nad bytem istniejącym realnie. W dziejach myśli jedni uznawali istnienie tylko jednego rodzaju substancji (monizm, materializm, panteizm), inni przyjmowali istnienie dwóch rodzajów substancji. Oprócz substancji materialnej jest też substancja duchowa (Bóg, anioł, dusza ludzka). Kategoria ta jest ważna w chrześcijańskiej refleksji teologicznej. W dziejach myśli filozoficznej i teologicznej pojawiały się różne postawy. Refleksja integralna łączy ją z innymi kategoriami, takimi jak relacja, wyposażenie wewnętrzne, wygląd i działanie. Błędem jest ograniczenie się tylko do substancji, albo rezygnacja z niej, ale też zaniechanie mówienia o niej.