Określenie optymalnego terminu chemicznego zwalczania skrzypionek na zbożach

Skrzypionki są ważnymi gospodarczo szkodnikami zbóż w wielu krajach. W Polsce występują dwa gatunki różniące się morfologicznie, Oulema melanopus (Linnaeus) i Oulema gallaeciana (Heyden) z rodziny Chrysomelidae. Co roku chrząszcze i larwy skrzypionek (Oulema spp.) niszczą powierzchnię asymilacyjną liści zbóż, powodując straty w plonie. Na podstawie doświadczeń i obserwacji własnych stwierdzono, że okres, w którym na plantacjach zbóż następuje masowy wyląg larw obu gatunków Oulema spp. i jednocześnie występują nieliczne larwy wielkości około 4 mm z najwcześniej złożonych jaj jest optymalnym terminem ich zwalczania. Trafne określenie terminu chemicznego zwalczania skrzypionek nie jest łatwe z powodu rozciągniętego w czasie składania jaj i rozwoju larw. Dla ułatwienia precyzyjnego określenia optymalnego terminu ograniczania szkodliwości Oulema spp., przeprowadzono pięcioletnie badania w fitotronie i trzyletnie w warunkach polowych, badając wpływ temperatury i wilgotności powietrza na długość inkubacji jaj. W fitotronie w latach 1997–2001 w różnych zakresach temperatur i wilgotności powietrza obserwowano rozwój 588 jaj obu gatunków. W warunkach polowych w latach 1999–2001, na plantacji pszenicy ozimej obserwowano inkubację 26 jaj O. gallaeciana i 23 O. melanopus. Opracowano model matematyczny w postaci równania regresji wielokrotnej, wspomagający podejmowanie decyzji w wyznaczaniu optymalnego terminu zabiegu chemicznego przeciwko skrzypionkom.