KAZAK HALKININ YENİ ÖMÜR, YENİ YIL VE YENİ GÜNLE GÖRÜŞMESİ: AMAL (KÖRİSÜW) MEREKESİ

Bu çalışmada konargöçer Kazak halkının kıştan sağ salim çıkışınınmutluluğunu birbiriyle görüşerek kutladığı Amal (Körisüw) Bayramıele alınmıştır. Yeni yılın başladığı gün olarak kabul edilen bu bayram,14 Mart’ta kutlanmaktadır. Amal Merekesi, özellikle Kazakistan’ın batıbölgelerinde kutlanırken günümüzde ulusal düzeyde Kazakistan’ın bütününde kutlanmaya başlanmıştır. Eski Baybaqtı Qazıbek takvimine göreNawrız’ın birinci günü, çağdaş takvimde 14 Mart’a denk gelmektedir.1918 yılında Rusya ile birlikte Kazakistan’da takvim değişikliği yaşansada ülkenin batısında, eski halk takvimine uygun olarak 14 Mart tarihi korunmuştur. Başlangıçta Nawrız ve Amal Merekesi bir olsa da günümüzdebu iki bayramın farklı özellikleri ön plana çıkarak birbirinden ayrışmıştır.Bu ayrım sadece tarih farklılığından ibaret değildir. Kendine özgü ritüeller oluşmuş ve kalıplaşmıştır. Amal (Körisüw) Bayramı’nın birleştirici,canlandırıcı, eğitici ve rahatlatıcı olmak üzere dört temel işlevi olduğu görülmektedir. Çalışmanın amacını Amal Bayramı’nın kökenlerinin, kutlama geleneklerinin ve işlevlerinin sözlü ve yazılı kaynaklara dayalı olarakincelenip ortaya çıkarılması oluşturmaktadır. Çalışmada literatür taramasıve yönlendirilmiş görüşme tekniği ile derleme metotları kullanılmıştır.Kazakistan’da bağımsızlıktan sonraki yıllarda, manevî uyanış sağlayacak projelere ve geleneğe daha çok önem verildiği görülmektedir. Busebeple yerel bir bayram görünümündeki Amal Merekesi ulusal düzeyeçıkartılarak daha çok tanınır hâle gelmiştir. Nevruz Bayramı etkinliklerinin, her birinin kendine ait içeriği ve adı olmak üzere dokuz gün boyuncakutlanacağı bildirilmiştir. Buna göre Kazakistan’da Nevruz Bayramı kutlamaları, 14 Mart Amal (Körisüw) Günü ile başlamaktadır.