Open AccessBasic tendencies in the change of social structure of the Russian society in the conditions of globalization and transformation
Author(s) -
T Zinaida Goljenkova
Publication year - 2005
Publication title -
zbornik matice srpske za društvene nauke/zbornik matice srpske za društvene nauke
Language(s) - Bosnian
Resource type - Journals
eISSN - 2406-0836
pISSN - 0352-5732
DOI - 10.2298/zmsdn0519007g
Subject(s) - humanities , theology , philosophy
U radu se, u najkraćim crtama, izlažu osnovne tendencije promena društvene strukture u Rusiji, koje se odvijaju u složenim uslovima globalizacijske transformacije tog društva. Na početku rada se konstatuje da nastanak nove socijalne strukture u Rusiji prati i promena naučne paradigme, koja se sastoji u napuštanju marksističkog teorijsko-metodološkog pristupa i usvajanju teorija socijalne stratifikacije. Autorica se oslanja na teorijsko-metodološku zamisao P. Sorokina, koja se sastoji u prihvatanju sledećih kriterijuma raslojavanja u nekom društvu: ekonomski, profesionalni i politički. Na osnovu tih kriterijuma pristupa se socijalnoj stratifikaciji kao nejednakosti društvenih grupa koja počiva na materijalnom bogatstvu nejednakom statusu (onih koji upravljaju i onih kojima se upravlja) i na društvekom prestižu (koji nastaje kao posledica razlike u nivou obrazovanja i profesionalne pripreme), ali i na stepenu prilagođavanja transformacionim procesima. Transformacioni procesi, od početka 90-ih godina 20. veka uslovili su prepoznatljivu osobenost ruskog društva koja se očituje u njegovoj polarizaciji na siromašne i bogate. Ta polarizacija je zahvatila sve sfere društvenog života Rusije, uključujući i sferu kulture (dostupnost kulturnih dostignuća, mogućnost ostvarivanja kulturnih potreba, stil života način korišćenja slobodnog vremena i sl). Sve to govori da je socijalna baza konfliktnosti ruskog društva veoma široka, što se odražava na spori razvoj građanskog društva i adaptaciju građana na nove društvene uslove. Socijalna struktura ruskog društva ima sve bitne osobenosti klasnoslojne diferencijacije. Osnova te diferencijacije se nalazi u materijalnom položaju ljudi. Na osnovu tog kriterijuma moguće je u savremenom ruskom društvu primetiti sve oštriju granicu između sledećih grupa nejednakosti ("resursnih grupa"): grupa siromašnih (koja obuhvata oko 65%), grupa malo imućnih (14%) grupa srednje imućnih (21%) i grupa visokoimućnih/bogatih (ostalo). Takva struktura ruskog društva u fazi transformacije javlja se u okviru protivrečnih procesa globalizacije, što još više utiče na narastanje broja marginalnih delova stanovništva i utiče da to društvo poprima bitne osobine "brazilizacije" ("brazilifikacija")