Batı'nın Osmanlı Coğrafyasına Bakışını Tersine Çeviren İrlandalı Şair: James Cla

İrlandalı şair ve düzyazı yazarı James Clarence Mangan hem Osmanlı Divan şiirlerini çevirmiş hem de bazı şiirlerini çeviri kisvesi altında Osmanlı şiir geleneğine öykünerek yazmıştır. Osmanlı şiir geleneğinin Avrupa’da tanınmasında önemli bir rol oynayan şair Avrupa’da Oryantalist Rönesans olarak adlandırılan akımın etkisiyle Avrupa merkezli olmayan bir bakış açısı geliştirerek yazdığı şiirlerde Osmanlı coğrafyasını ve estetiğini olumlu bir çerçevede yansıtmıştır. Bütün bunlara karşın, şair hakkında Türkiye’de yayımlanan bilimsel çalışma sayısı çok azdır. Bu makale, bu eksilikten hareketle, Mangan’ın neden Osmanlı Divan şiir geleneğine ilgi duymuş olabileceği sorusuna yaşadığı dönemin Britanya ve Kıta Avrupa’sındaki sosyal ve tarihsel gelişmeler ışığında bir cevap bulmaya çalıştır. Makalede şairin Osmanlı geleneğine olan ilgi ve olumlu tutumunun aslında kendi coğrafyasının epistemolojisiyle olan hesaplaşmasının ve yaşadığı açmazlara çözüm bulabilme çabasının ürünü olduğu vurgulanır. Mangan’ın Britanya ve Kıta Avrupa’sındaki olaylardan ve İrlanda sorunsalından etkilenerek, kendisini ötekileştirmeyen ve Batı epistemolojisinden farklı alternatifler sunan Osmanlı coğrafyasına ilgi duyduğu sonucuna varılır.