
Bir Çözümleme Yöntemi Olarak Sanatta Göstergelerarasılık
Author(s) -
Kubilay Aktulum
Publication year - 2021
Publication title -
folklor/ edebiyat/folklor / edebiyat
Language(s) - Turkish
Resource type - Journals
SCImago Journal Rank - 0.126
H-Index - 1
eISSN - 2791-6057
pISSN - 1300-7491
DOI - 10.22559/folklor.1850
Subject(s) - humanities , physics , art
En az iki yazınsal metin arasındaki alışverişleri belirtmek için kullanılan metinlerarasılık kavramını yeni adlandırmalarla sanatın diğer biçimlerinde kullanabiliriz: örneğin, metinlerarasılık yanında resimlerarasılık, medyalararasılık, müziklerarasılık, sinemalararasılık, fotoğraflararasılık vd. Söz konusu adlandırmalar günümüzde yazın dışında başka alanlarda sıklıkla kullanılmaktadır. Bu adlandırmalara bağlı olarak, yenidenyazma, yenidenresmetme gibi kavramları alıntı, yansılama, öykünme, bilinçli esinlenme vb. kavramlarla, sanatın diğer biçimleri konusunda da kullanabiliriz. Böylelikle, Genette’in Palimpsestes adlı yapıtında önerdiği tiplemeyi dönüştürerek sanatın diğer alanlarında kullanmayı öneriyoruz. Örneğin, resim alanında resimlerarasılığın değişik biçimlerinden, dolayısıyla, iki ayrı gösterge dizgesi arasındaki alışverişleri belirtmek için kullanılan resimsel aşkınlık biçimleri konusunda yeni bir tiplemeden söz edebiliriz. Buna göre değişik göstergelerarasılık biçimlerinden söz edilebilir.. Bunlar yazınsal bir dizgenin başka bir göstergeler dizgesine aktarımı olabileceği gibi, tersine bir yönelimde de gerçekleşebilir. Göstergelerarasılık yazınsal metinleri olduğu kadar değişik sanatsal biçimlerin aralarındaki alışverişleri çözümlemeye dayanan bir yöntem ortaya koyma çabasıdır. Bu çalışmada bir çözümleme yöntemi olarak sanatın değişik biçimlerinde göstergelerarasılığın kullanımına ve kimi kavramlarına yönelik tanımlamalar yapılacaktır.