Aydınlanma Çağı'nda Bir Kadının Siyasi Portresi ve Sanat Koleksiyonu Merakı: Çar

Rus siyasi, askeri ve kültürel tarihine damga vurmanın yanı sıra; “sanat koleksiyonculuğu” kavramını, kendi döneminde zirveye taşıyan bir kadın varsa; şüphesiz ki bu şahsiyet çariçe Büyük Katherina’dır. 18. yüzyılda, neredeyse tüm Avrupa’yı saran Aydınlanma Çağı’nda, 1762’den 1796 yılına kadar hüküm süren II. Katherina, tüm zamanların en büyük sanat koleksiyoncularından biri haline gelmiş; tahta çıktıktan birkaç yıl sonra dünyanın o zamanlar gördüğü en cüretkâr koleksiyon satın alma programına girişmiştir. Katherina, birçoğu büyük ustalara ait olan resimleri, çizim ve gravürleri, çeşitli sanat eseri koleksiyonlarını, Avrupa’nın çeşitli yerlerinde görevlendirdiği kişiler -bir nevi sanat simsarları- aracılığıyla satın almıştır ve koleksiyonlarını sergilemek üzere Ermitaj Müzesi’nin kurulmasını sağlamıştır. Katherina’nın siyasi arenadaki hırsı kimi zaman öyle bir hal almıştır ki; bir koleksiyonu sırf siyasi rakiplerine üstün gelmek üzere edinmekten bile çekinmemiştir. Bu çalışmada Katherina’nın yaşamı ve Rus siyasi tarihindeki rolüne ek olarak, çağının Aydınlanma yanlısı entelektüelleriyle olan ilişkisi, bazı sanat koleksiyonlarını satın almak üzere yaptığı girişimler ve Ermitaj Müzesi’nin kuruluş sürecine yer verilmiştir.