Alevi İnancında Can, Ruh Kavramı ve Nefsin Eğitimi

Ruh, can ve nefis sözcükleri insanın zihnini meşgul eden kavramlardır. Bu konuda bazı araştırmalar yapılmış olmasına rağmen bu kavramların mahiyeti tam olarak anlaşılmamıştır. Bu çalışmanın amacı, ruh, can ve nefis kavramlarını ele alarak açıklamaktır. Bu araştırmada söz konusu kavramların İslam-Alevi inancına ve kaynaklarında nasıl ele alındığına ilişkin açıklamalara yer verilmiştir.Bunun için bazı Alevi klasikleri incelenmiştir. Bu yönüyle düşünüldüğünde, araştırma kaynak taramaya dayalı bir çalışmadır. Çalışmadan elde edilen bulgulara göre, ruh ve can karmaşık kavramlardır. Bu konuda insana çok az bilgi verilmiştir. Can ve ruh çoğu zaman birbirinin yerine kullanılan kavramlardır. Nefs, insanı kötü işler yapmaya sürükleyen duyguları ifade eden bir kavram olarak karşımıza çıkmaktadır. İnsan, aklını ve iradesini kullanarak nefsin isteklerine engel olabilir. Yani bir bakıma her insan nefsini eğitebilir. Nefsin eğitimi ise daha çok tasavvufun konu alanına girmektedir. Alevi inancında nefsini eğiten insan,kâmil insan olarak bilinir. Kamil insanın hiçbir zaman canı ölmez. Ölen ancak onun bedenidir. Bu çalışmada, Alevi klasiklerinde can, ruh ve nefs kavramlarına bir açıklık getirilmeye çalışılırken bir bakıma İslam-Sünni mezhepleriyle de bir karşılaştırılması yapılmıştır.