Türkiye'deki Edebi Mekânların "Modern Müzecilik" Bağlamında Değerlendirilmesi

Edebiyat turizminin yapı taşı olan edebi mekânlar, aynı zamanda bir kültürel miras unsuru olarak ön plana çıkmaktadır. Bu mekânlar ya yazarın hayatının bir kısmını geçirdiği mekân olması ya da yazarın şahsi eşyalarını barındırması nedeniyle ülkelerin önemli edebi ve kültürel miras değerlerini oluşturmaktadır. Edebi mekânların bu değerleri koruma ve gelecek nesillere bırakma işlevi doğrultusunda yönetilmesi gerektiği gibi günümüzün gelişen çağdaş teknolojilerine ayak uydurup toplumun değişen beklentilerine uyum sağlayan bir yönetim anlayışına sahip olmaları da beklenmektedir. Bu çalışmanın amacını edebi mekânların uygulamalarının “modern müzecilik” bağlamında değerlendirilmesi oluşturmaktadır. Araştırmanın evrenini Türkiye’de müze statüsünde hizmet veren edebi mekânlar oluşturmaktadır. Çalışmaya 7 edebi mekân (Necati Cumalı Anı ve Kültür Evi; Namık Kemal Evi; Sait Faik Abasıyanık Müzesi; Orhan Kemal Müzesi, Aşiyan Müzesi; Yahya Kemal Müzesi; Rıfat Ilgaz Kültür ve Sanat Evi) dâhil edilmiştir. 2017-2018 yılları arasında bu edebi mekânlardan görüşme ve gözlem yöntemleriyle modern müzecilik uygulamalarına dair veriler toplanmıştır. Modern müzeciliğin gerekli unsurları olan “sunum ve anlatım teknikleri”, “eğitim”, “koruma ve restorasyon”, “araştırma, iletişim ve etkinlikler” ve “pazarlama, tanıtım ve sosyal medya” açısından edebi mekanların uygulamaları değerlendirilmiştir. Elde edilen veriler; edebi mekânları günümüz koşullarına uygun hale getirme, toplumla yakınlaştırma ve mekânlara dair farkındalığı artırma yönünde çabaların bulunduğunu ancak bu yolda çeşitli engellerin de olduğunu göstermektedir.