Model Rehna-Meidnera i jego rola w polityce gospodarczej Szwecji

Celem artykułu jest przedstawienie szwedzkiego modelu polityki gospodarczej i płacowej Rehna-Meidnera, powodów jego powstania, jego cech, a także przyczyn zmian polityki gospodarczej Szwecji po kilkudziesięciu latach. Model ten, stworzony przez dwóch szwedzkich ekonomistów w 1951 r., stanowił podstawę polityki ekonomicznej przez kolejne dekady. Miał on ułatwić osiągnięcie celów pełnego zatrudnienia, stabilności cen, wzrostu gospodarczego i równości w redystrybucji dochodów poprzez politykę – solidarną płacową, restrykcyjną gospodarczą, aktywną na rynku pracy i marginalną w odniesieniu do zatrudnienia. Model został zaprojektowany z myślą o przegrzewającej się gospodarce, będącej problemem Szwecji w latach 50. Jego wdrożenie początkowo okazało się skuteczne, jednakże od lat 70. zaczęto coraz bardziej podporządkowywać politykę gospodarczą celom związków zawodowych, a wraz z postępującą globalizacją, coraz większy wpływ miały na Szwecję czynniki zewnętrzne, takie jak kryzysy naftowe i ujemne wstrząsy popytowe. Zaczęto wtedy odbiegać od zaleceń modelu przy podejmowaniu decyzji gospodarczych, a „złoty wiek” lat 50. i 60., dobiegł końca. Niniejsza analiza prowadzi do zrozumienia, czym model się charakteryzował, jaki miał wpływ na rozwój Szwecji, oraz dlaczego polityka gospodarcza uległa tam z czasem zmianie. Wykazano także, iż pomimo zmian w gospodarce kraju, elementy modelu wciąż pozostają aktualne.