Der Fläming. Geschiedenis van een Vlaams-Duits verhaal

De Fläming is een streek ten zuidwesten van Berlijn die haar naam te danken heeft aan het feit dat ze in de 12de eeuw door Flamingi en Hollandi werd gekoloniseerd. Het onderwerp van deze bijdrage is evenwel niet de geschiedenis van deze middeleeuwse kolonisatie, maar de latere beeldvorming sedert de 19de eeuw. Toen prikkelde het idee dat de Fläming nog steeds bewoond werd door een authentiek Vlaamse bevolking die over de eeuwen heen haar taal, zeden en gebruiken gaaf had weten te bewaren, de verbeelding van heemkundigen, historici en filologen aan weerszijden. Aan Vlaamse kant was het de jurist en diplomaat Emile De Borchgave die dit idee in 1865 voor het eerst lanceerde. In Duitsland was het vooral dominee Otto Bölke die in een decennialange heemkundige bedrijvigheid de theorie van een nog steeds authentiek Vlaamse Fläming poogde te staven. Na de Duitse eenmaking in 1990 was het Fläming-verhaal aanleiding tot nieuwe Vlaams-Duitse contacten. De bijdrage schetst ook de ideologische gedaanteverwisselingen die dit verhaal in de loop van anderhalve eeuw heeft ondergaan. Der Fläming. History of a Flemish-German StoryThe Fläming is an area to the south-west of Berlin, which owes its name to the fact it was colonized by “Flamingi” and “Hollandi” in the twelfth century. However, the subject of this article is not the history of this medieval colonization, but the creation of an image thereof much later, from the nineteenth century on. At that time, the idea that the Fläming was still inhabited by an authentic Flemish population that had been able to fully preserve its language, manners, and customs throughout the centuries piqued the imagination of folklorists, amateur and professional historians and philologists on both sides of the border. On the Flemish side, it was the jurist and diplomat Emile De Borchgave who first put forth this idea in 1865. In Germany it was mostly the pastor Otto Bölke who attempted to support the theory of a still authentically Flemish Fläming, through decades of folkloric and historical activity. After German reunification in 1990, the story of the Fläming led to new Flemish-German contacts. This article also sketches the ideological metamorphoses that this story has undergone over the course of a century and a half.