Próba ukazania aktualnej sytuacji Kościoła katolickiego w Polsce

Na kondycję Kościoła katolickiego w Polsce ma wpływ wiele czynników i uwarunkowań. Współczesna dynamika Kościoła w Polsce ma swoje uwarunkowania historyczne oraz społeczno-polityczne. z przeszłości Kościół wyszedł jako obrońca i opiekun narodu. Współcześnie w Polsce stykają się dwa trendy negatywne: pierwszy związany z konsekwencjami komunizmu, drugi z konsumpcyjno-liberalnym stylem życia. do pozytywnych uwarunkowań można zaliczyć coraz większą aktywizację społeczeństwa. Badania socjologiczne oparte na autodeklaracjach oraz badania dominicantes i communicantes wskazują na stabilną sytuację, choć można zaobserwować przechylenie w kierunku bardziej zindywidualizowanej i jednocześnie mniej zinstytucjonalizowanej religijności, w której coniedzielne uczestnictwo w Mszy świętej nie jest obligatoryjne, a kanon wiary katolickiej i zasad moralności chrześcijańskiej nie muszą być przyjmowane w całości. Nie- znacznie, ale systematycznie spada liczba powołań kapłańskich i zakonnych. Pozytywnym zjawiskiem jest znaczny wzrost tzw. participantes (8%), którzy stanowią jądro wspólnot kościelnych. ich aktywność, odpowiednio ukierunkowana, może przyczynić się do skutecznej przemiany para i z instytucji usług religijnych w postulowaną wspólnotę wspólnot. Natomiast słabością Kościoła w Polsce jest immobilizm pastoralny, który skupia się na podtrzymywaniu utrwalonego status quo duszpasterstwa (por. EG 33).