Open AccessNewton i božanske reformacije prirode
Author(s) -
Goran Rujević
Publication year - 2019
Publication title -
filozofska istraživanja/filozofska istraživanja
Language(s) - Bosnian
Resource type - Journals
SCImago Journal Rank - 0.1
H-Index - 3
eISSN - 1848-2309
pISSN - 0351-4706
DOI - 10.21464/fi39211
Subject(s) - physics , humanities , philosophy
Isaac Newton na kraju svog spisa Optika poseže za pojmom »reformacije sistema« pod kojim podrazumijeva periodičnu intervenciju Boga u postojeći sistem svijeta u svrhu održanja kontinuiranog postojanja prirode sklone propadanju. Oslanjajući se na Holbachovu ideju reda, u ovom radu pružamo interpretaciju Newtonovih povremeno oprečnih tvrdnji o porijeklu i značaju ove reformacije. Naglašavajući sličnosti i razlike između ljudske i božanske spoznaje sistema prirode, dolazimo do uvida da se u Newtonovoj filozofiji prirode mogu prepoznati dvije ideje uređenog sistema: jednostavno uređen mehanički sistem i svrhovito uređen dizajnirani sistem, čija je glavna karakteristika očitovanje prisustva svemoćnog i dobrog Tvorca. Ovi pojmovi pomažu u diferenciranju Newtonova razumijevanja Boga od deističkih, kartezijanskih i Leibnizovih ideja.