Piększydła propagowane w polskich herbarzach wydanych w XVI wieku

Wstęp: Zioła są stosowane w lekach i kosmetykach od wieków. Dobrze znane są możliwości leczenia różnych chorób skóry, jej ozdabiania i poprawiania wyglądu. Podobnie jak w innych krajach Europy, w Polsce zaczęto w XVI w. wydawać drukiem tzw. ogrody zdrowia (hortus sanitatus), czyli encyklopedyczne zielniki (herbarze) zawierające nie tylko ówczesną wiedzę o roślinach i ich wykorzystaniu, lecz także poszerzone o wiadomości ze świata zwierząt i minerałów.Celem pracy było ustalenie, kiedy pojawiły się pierwsze wzmianki o stosowaniu kosmetyków oraz na jakie sposoby dbałości o ciało był kładziony nacisk w renesansowych herbarzach. Przyjęto założenie, że potrzeby ówczesnych Polaków nie różniły się od oczekiwań innych mieszkańców Europy.Materiały: Analizie poddano 4 herbarze, które ukazały się w Polsce w XVI w. Napisali je: Stefan Falimirz, Hieronim Spiczyński, Marcin Siennik i Marcin z Urzędowa. W większości powielały one wiedzę zaczerpniętą od autorów starożytnych, jedynie Marcin z Urzędowa dodał do swojej pracy własne ustalenia. Polskie tłumaczenie „Segreti del reverendo donno Alessio Piemontese”, bardzo poczytnego w Europie poradnika dotyczącego głównie kosmetyków, zamieścił Marcin Siennik.Wnioski: W herbarzach zawarto liczne informacje na temat pielęgnacji skóry, włosów, paznokci, zębów i pachnideł. W Polsce w XVI w. istniało na taką wiedzę duże zapotrzebowanie.