NIČEOVA FILOZOFIJA I ISKUSTVO STRANOG : DIONIS I TRUBADUR

Ničeovo iskustvo stranog počiva na oslobađenju od vlastite individualnosti, omogućeno posredstvom samo-potonuća u neku predstavu. U njegovoj filozofiji kontakt sa stranim je izričito poistovećen sa umetničkim uživanjem, koje podrazumeva sjedinjenje s prividom. Pored Zaratustre, prividi koji potiču iz stranog sveta, a sa kojima se Niče po svojoj prilici najčešće sjedinjavao, bez sumnje su dioniski, tragički čovek i provansalski trubadur. Dionis je utoliko specifični pojmovni lik koji je pomogao Ničeu da, gotovo pozorišnim jezikom, inscenira neprekidnu savremenu potrebu za transgresijom, za napuštanjem ustanovljenog i stabilnog radi traganja za-još-ne-ustanovljenim i nestabilnim. Jednu od nezaobilaznih začudnih terapija ponuđenu radi sučeljavanja sa »evropskim nihilizmom« nudi nam Ničeov pojam radosti. Paradoksalno, jedan od najvećih kritičara optimizma uvodi radost kao presudno obeležje onog naučenog. Kada srednjovekovni trubadur postane slobodan duh, nasleđe prošlosti spaja se sa onim što još nije, postaje jedno sa ključnim terapeutom budućnosti. Kombinacija istoričnog i fiktivnog u Ničeovoj filozofiji kreiraju zagonetku čije rešenje deluje privlačnije i obećava više od bilo čega iskušenog i realno upoznatog.