Open AccessKRITIKA I NAJVIŠI INTERES UMA KOD KANTA
Author(s) -
Nevena Jevtić
Publication year - 2022
Publication title -
arhe
Language(s) - Bosnian
Resource type - Journals
SCImago Journal Rank - 0.1
H-Index - 1
eISSN - 1821-4940
pISSN - 1820-0958
DOI - 10.19090/arhe.2021.35.7-29
Subject(s) - physics , humanities , political science , philosophy
Autorka polazi od toga da kritika čistog uma kod Kanta nije svodiva na epistemološko istraživanje. Iako je usmerena na saznanje, i to paradoksalno na „saznanje pre saznavanja“, sudeći prema osnovnim motivima Kantove filozofije spekulativni interes ne bi mogao da bude poslednja reč kritike. Rad prvo daje nacrt Kantovog shvatanja interesa, čistog interesa, te mogućnosti subjektivnih efekata koji se vezuju za praktički um. Zatim se preko Kantove teze o primatu praktičkog interesa analiziraju osnovne postavke transcendentalne dijalektike i posebno problema antinomija. Na taj način se konkretizuje i obrazlaže Kantova teza o tome da su problemi spekulativnog uma izazvani interesima praktičkog. Konačno, razmatrajući značaj metafizike za kulturu uma i ulogu kritike u tom kontekstu, rad zaključuje s mogućnošću shvatanja kritike kao modernog propensio intellectualis koje izrasta u skladu sa praktičkim interesom uma.