Społeczne ujęcie sportu. (Trudne) definiowanie zjawiska i jego dyskurs

Jednym z kluczowych aspektów społecznego fenomenu sportu pozostaje paradygmatyczność dyskursu z nim związanego. Kategorie w nim używane stosuje się bowiem często do opisu również innych sfer życia społecznego. Sport dostarcza reguł rywalizacji, proponuje określone sposoby poznawczego porządkowania świata (rankingi, rekordy, pomiary), podkreśla centralność ciała w rzeczywistości społecznej czy kładzie nacisk na społeczną potrzebę transgresji. Pomimo takiego dyskursywnego usytuowania pozostaje on zjawiskiem trudnym do zdefiniowania przez nauki społeczne. Celem niniejszego tekstu jest więc próba wypracowania definicji sportu, która uwzględniałaby specyfikę fenomenu i zarazem dostarczałaby narzędzi do teoretycznej i empirycznej refleksji nad sportem. Składa się on ze wstępu i trzech części merytorycznych. W części pierwszej zarysowana została społeczna specyfika sportu, która wiąże się z procesem jego definiowania. Następnie – w drugiej części – przedstawiono dwa skrajne podejścia do wytyczania ram zjawiska: atrybucyjne i kontekstualne. W ostatnim fragmencie zaprezentowane zaś zostało ujęcie, które można określić mianem ustrukturyzowanego kontekstualizmu, czyli definiowania sportu jako zespołu praktyk społecznych, które zbiorowości określają mianem sportu, ale które również mają pewną utrwaloną i uniwersalną strukturę, rozumianą w danej zbiorowości jako grupa fundamentalnych cech wspólnych i koniecznych, by analizowaną praktykę określać mianem sportu.