Przemiany w zagospodarowaniu terenów popegeerowskich województwa łódzkiego – studium przypadku

Koniec ubiegłego stulecia to dla Polski okres szeroko rozumianych przemian ekonomiczno-społecznych. Wprowadziły one nowe regulacje prawne dotyczące m.in. rolnictwa, które przez niemal 40 lat podzielone było na sferę prywatną i państwową. Państwowe Gospodarstwa Rolne (PGR) były reprezentantem wprowadzonego ustroju socjalistycznego w aspekcie gospodarowania terenami wiejskim. W wyniku zmian dokonanych po 1989 roku a także przyczyn obiektywnych (jak np. złej lokalizacji w stosunku do bazy surowcowej) i subiektywnych (związanych ze złym lub biernym zarządzaniem) uległy one likwidacji. Głównym celem artykułu jest ukazanie przemian w zagospodarowaniu obszarów rolnictwa państwowego w województwie łódzkim opierając się na studium przypadku. Artykuł obrazuje ponadto, rozmieszczenie i specjalizację PGRów, tym samym stanowi pierwszą, całościową identyfikację tych jednostek w badanym województwie. Metody badawcze, które użyto w pracy pozwoliły na dogłębne spojrzenie na poruszany problem. W znaczącej części analiza oparta jest o inwentaryzację terenową oraz wywiady swobodne prowadzone na wybranych obszarach. Niezbędnym materiałem badawczym okazały się dokumenty, które pozyskano z archiwum Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa (KOWR, niegdyś, Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa, AWRSP). W świetle przeprowadzonych badań wykazano iż niemal 50% zasobu przejętego z terenów popegeerowskich z województwa łódzkiego, zostało trwale rozdysponowane (głównie poprzez sprzedaż). Przemiany, które zidentyfikowano mają bardziej charakter odnowy i adaptacji do funkcji wcześniej istniejących na tych obszarach.