
Miejskie wozy wojenne z ziem łęczyckiej i sieradzkiej w składzie armii Królestwa Polskiego w XVI–XVII wieku
Author(s) -
Jędrzej Tomasz Kałużny
Publication year - 2017
Publication title -
acta universitatis lodziensis. folia historica
Language(s) - Polish
Resource type - Journals
eISSN - 2450-6990
pISSN - 0208-6050
DOI - 10.18778/0208-6050.99.07
Subject(s) - theology , physics , philosophy
Tabory towarzyszące armii w dawnych wiekach składały się z wozów wojennych, które stanowiły wsparcie transportowe wojska. Wozy te najczęściej miały ściśle określone wyposażenie: żywność, sprzęt techniczny, eskortę, obsługę oraz konie. Wystawiane były zarówno przez osoby prywatne, jak i przez ośrodki miejskie. Obowiązek wyprawiania wozów wojennych przez miasta i miasteczka królewskie jest jedną z najdłużej utrzymujących się powinności wojennych. Trudna sytuacja miasta, wojny, pożar czy inne trudności mogły doprowadzić do zwolnienia, czasowego zawieszenia lub zamiany powinności wyprawiania wozu na inną. Najczęściej pojawiającymi się źródłowymi terminami opisującymi wóz były: currus, vehiculum oraz plaustrum. W dawnej Polsce wozy te nazywano „skarbnymi”, a czasem „picznymi” – gdy znaczną, przeważającą część ładunku stanowiły pasza i żywność. We współczesnej literaturze najczęściej stosowanym terminem jest „wóz wojenny”. Wozy wojenne podlegały licznym przemianom, z czasem zyskały specjalny, wzmocniony szkielet i burty, stosowane były również do walki w taborach i osłony obozu. Wielu szczegółowych informacji w tej kwestii dostarczają nam rejestry wozów skarbnych oraz lustracje dóbr królewskich. Wozy z ziem sieradzkiej i łęczyckiej stanowiły znaczny procent ogółu wozów wyprawianych z miast królewskich całej Polski.