Współczesnej socjologii wsi portret własny. Refleksje w świetle dwóch podręczników

W rozważaniach podjęta jest refleksja nad obszarami i sposobami badań w zakresie socjologii wsi, prezentowanymi w dwóch ostatnio opublikowanych podręcznikach z tego zakresu. Obydwa, chociaż mają ambicje odniesienia do globalnych zjawisk i problemów, tak naprawdę skupiają się na zagadnieniach dotyczących obszarów tzw. Globalnej Północy, z niewielkimi wyjątkami dotyczącymi Europy Wschodniej i Ameryki Łacińskiej. Zasadnicze jednak różnice między obydwoma podręcznikami są dwie. O ile w pierwszym (z roku 2006) ważna jest kwestia perspektyw analityczno-teoretycznych (tzw. teoretycznych koordynatów), o tyle w drugim (z roku 2016) istotniejsze są zagadnienia dotyczące rozmaitych bardziej szczegółowych kwestii, którym poświęcono odpowiednie fragmenty analiz. Ponadto w pierwszym opracowaniu brakuje wyraźnego wstępu i zakończenia, co świadczyć może o większej autonomii poszczególnych podejmowanych w analizach kwestii. Natomiast w opracowaniu drugim obszerna ilość szczegółowych analiz wymusza sformułowanie jakichś ogólniejszych uwag ze strony redaktorów tomu. Różnice między nimi świadczą o tym, że w ciągu 10 lat socjologia wsi (czy raczej studiów nad obszarami wiejskimi) doświadczyła efektów inter- i transdyscyplinarności, co spowodowało wymieszanie rozmaitych wątków i perspektyw analiz, które nie dają się łatwo wyodrębnić w bardziej autonomiczne perspektywy analizy obszarów wiejskich.