بررسی عوامل مؤثر بر پرداخت از جیب بیماران در بیمارستان¬های تابعه دانشگاه علوم پزشکی مازندران

زمینه و هدف: پرداخت­ مستقیم از جیب، از روش­های مهم پرداخت در نظام سلامت ایران به‌شمار می­رود که تأثیرات منفی بر برابری داشته و گروه­های آسیب­پذیر را به‌ سمت فقر سوق می­دهد. با توجه به اهمیت این روش به‌عنوان یکی از کلیدی­ترین موضوعات سیاستگذاری­های سلامت، مطالعه حاضر در راستای شناسایی عوامل مؤثر بر پرداخت­هاي مستقیم خانوار، انجام شد. روش پژوهش: این پژوهش، توصيفي- تحليلي بوده و به‌صورت مقطعي بر روی اطلاعات جمع آوری شده معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی استان مازندران مربوط به 4 دوره 1 ساله (1395-1392) انجام شد. جامعه آماری شامل تمام بیمارستان­های دولتی تابعه دانشگاه علوم پزشکی مازندران بود. ابزار جمع­آوری داده­ها، برخی شاخص­های عملکردی بیمارستان­ بود که پس از جمع­آوری، اطلاعات مربوطه، وارد نرم­افزار Eviews 6 شد و برای تحلیل داده­ها از روش حداقل مربعات استفاده شد. یافته‌ها: بر اساس یافته­های پژوهش، 73 درصد از تغییرات پرداخت از جیب بیماران توسط متغیرهای مستقل مطالعه، توضیح داده شد. متغیرهای تعداد پزشک متخصص، تخت روز کل و طول مدت اقامت بیمار در بیمارستان بر پرداخت از جیب بیماران تأثیر معنی‌داری داشتند (05/0 > p) و ارتباط بین متغیرهای تخت فعال، تخت روز اشغالی و درصد اشغال تخت و پرداخت از جیب، معنی‌دار نبود (05/0 < p). نتیجه گیری: پرداخت مستقیم از جیب، پیچیده و معلول فاکتورهای مختلفی بوده و نیاز است که این فاکتورها مورد بررسی قرار گیرند تا با شناسایی و کنترل عوامل تعیین­کننده پرداخت­ها و تعیین استراتژی­های مناسب بتوان آن را تا حد ممکن کنترل نمود.