Psychologiczne uwarunkowania wychowania moralnego dzieci w młodszym wieku szkolnym

Celem artykułu jest usystematyzowanie teoretycznych i empirycznych danych, dotyczących psychologicznych uwarunkowań wychowania moralności dzieci w młodszym wieku szkolnym. Zakłada się, że moralność ujawnia się w sytuacjach, gdy należy uwzględniać potrzeby i prawa drugiego człowieka, i występuje jako system samoregulacji dokonania wyboru między zachowaniem moralnie pożądanym a zachowaniem przekraczającym normę moralną. Każdy etap rozwoju dziecka został scharakteryzowany specyficznymi społecznymi interakcjami, warunkującymi kształtowanie pewnych struktur samoregulacji moralnej. Nowe warunki życia szkolnego powodują pogłębienie poznania rzeczywistości moralnej oraz wpływają na rozwój tożsamości moralnej. Zgodnie z wymienionymi właściwościami rozwoju moralności zostały wyodrębnione merytoryczne aspekty całościowego procesu wychowania w młodszym wieku szkolnym. Po pierwsze są to oddziaływania skierowane na kształcenie każdego z wydzielonych elementów systemu samoregulacji moralnej (wiedza moralna, tożsamość moralna, oceny moralne, empatia i in.). Druga kategoria oddziaływań odnosi się do realnych sytuacji, gdy dziecko jest podmiotem lub przedmiotem czynności moralnych. Właściwości sytuacji o charakterze moralnym uwarunkują cele wychowawcze oraz system oddziaływań skierowane na wspieranie rozwoju moralności dzieci.