Samodzielność wydatkowania środków publicznych a samorządowy program polityki zdrowotnej

W obrębie samodzielności finansowej jednostki samorządu terytorialnego (j.s.t.) ponosząc wydatki na zadania własne, korzystają z konstytucyjnej samodzielności wydatkowania. Nie jest ona nieograniczona i podlega nadzorowi regionalnych izb obrachunkowych. Nadzór ten sprawowany jest na podstawie kryterium legalności, a jakakolwiek ingerencja władcza w decyzję j.s.t. nastąpić może dopiero ex post. W szczególności nie jest dopuszczalna ingerencja w decyzje finansowe samorządu w sferze wydatkowania na etapie podejmowania tych decyzji. Wykonując zadania własne z zakresu ochrony zdrowia, j.s.t. opracowują, wdrażają i realizują samorządowe programy polityki zdrowotnej (s.p.p.z.). W procedurze opracowywania projektu s.p.p.z. podlega on opiniowaniu przez Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji (nadzorowanego przez ministra właściwego do spraw zdrowia). Jednym ze stosowanych podczas tego opiniowania kryteriów jest kryterium skutków finansowych dla jednostek samorządu terytorialnego. Negatywna opinia uniemożliwia realizację samorządowego programu polityki zdrowotnej. Ponieważ opinia taka dokonywana jest ex ante, jej oparcie na kryterium skutków finansowych dla j.s.t. powoduje systemową niespójność z samodzielnością wydatkowania j.s.t., nadzorowaną jedynie ex post przez regionalną izbę obrachunkową. Dostrzegając ogólną zasadność uczestnictwa Prezesa AOTMiT w procedurze oceny samorządowych programów polityki zdrowotnej, w artykule sfomułowano wnioski de lege ferenda zmierzające do zniwelowania obserwowanej niekoherencji.